فواید محافظت از نگاه

[behnam5555]

فواید محافظت از نگاه

1- اطاعت از دستور خداوند كه بالاترین سعادت برای بنده در زندگی و معادش است و هیچ چیز برای بنده در دنیا و آخرت سودمند تر از امتثال به اوامر پروردگار متعال نیست و كسی در دنیا و آخرت سعادت مند نمی شود مگر با اطاعت از اوامر او و هیچ كس در دنیا و آخرت بدبخت نخواهد شد مگر با زیرپا گذاشتن اوامر پروردگارش.

2- مانع از رسیدن اثر تیر مسومی است كه چه بسا سبب هلاكت قلب می شود

3- انس به خداوند و توجه نسبت به او را به ارمغان می آوردزیرا رها نمودن نگاه، قلب را متفرق و متشتت ساخته و او را از خداوند دور می كند وهیچ چیزی برای بنده مضرتر از رها نمودن نگاه نیست كه سبب وحشت در ارتباط بنده وپروردگارش می شود.

4- قلب را نیرومند و شادمان می گرداند در حالی كهرها نمودن نگاه سبب ضعف و اندوه آن می شود.

5- نور را برای قلب بدستآورده، چنانچه رها نمودن آن، تاریكی را فراچنگ می آورد و به همین دلیل است كهخداوند پس از آیه غض بصر( پایین انداختن نگاه و محافظت از آن) آیه نور را آورده ومی فرماید: {قُلْ لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّواْ مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُواْفُرُوجَهُمْ

« به مومنان بگو كه نگاهشان را پایین بیاندازند و از شرمگاهشانمحافظت نمایند»
سپس بعد از این آیه می فرماید: {اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِوَالأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ{
گویی مثال نورش در قلببنده مؤمن كه به اوامر خداوند چنگ زده و از نواهیش دوری نموده اینچنین است و هنگامیكه قلب روشن شود سیل خوبیها از هر طرف به سوی آن روی آورده و در مقابل هنگامی كهقلب تاریك و ظلمانی شود ابرهای بلا و شر از هر طرف به سوی او هجوم می آورند وهر چهكه بخواهی از بدعت و گمراهی و پیروی از هوای نفس و دوری از هدایت و اعراض از اسبابسعادت و اشتغال به اسباب شقاوت، قلب را فرا می گیرد. و نوری كه در قلب است تمامیاینها را از بین می برد و آنگاه كه قلب این نور را از دست بدهد صاحبش همانند كوریشده كه در كوره راههای تاریكی سرگردان می شود.

6- فراست و هوشمندیحقیقی را به ارمغان می آورد كه سبب تمییز حق از باطل و صادق از كاذب می شود. و شاهبن شجاع الكرمانی می گوید: "هرآنكس كه ظاهرش را با پیروی از سنت و باطنش را بامداومت بر مراقبت بنا كند و چشمش را از محارم محافظت نماید و نفسش را از شهوات دوركرده ، به خوردن حلال عادت كند فراست و تیزهوشی او از او نمی گذرد" و شجاع خودانسان تیزهوش وبا فراستی بود.

7- برای قلب ثبات،‌شجاعت و نیرو را بهارمغان می آورد و خداوند برای چنین قلبی قدرت بصیرت ،‌حجت و ملكه قدرت و نیرو رایكجا جمع می نماید چنانچه در اثر وارد شده " الذی یخالف هواه یفر الشیطان من ظله "،

هر آنكس كه با هوای نفسش مخالفت كند شیطان از سایه اش می گریزد
و برعكس آنكسی كه پیرو هوای نفس می شود او را در ذلت نفس و خواری و حقارت و هرآنچه كه خداوندبرای بندگان عاصیش قرار داده می بینی چنانچه حسن بصری می گوید" و اگر چه اسبانتیزرو و چابك آنها را با سرعت به همراه ببرند ولی خواری معصیت از گردنهایشان جدانمی شود و خداوند برای كسانی كه نسبت به او عصیان می كنند جز خواری را نمی خواهد"
و یقینا خداوند متعال عزت را قرین طاعت و ذلت را قرین معصیت نموده و می فرماید } :وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ} « همانا عزت از آن خداوند،رسولش و مؤمنین است»
وقال تعالى: {وَلاَ تَهِنُوا وَلاَ تَحْزَنُواوَأَنْتُمُ الأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِینَ}، « و سست و اندوهگین نشوید كهاگر مؤمن باشید شما برترید»
و ایمان قول و عمل و آشكار وپنهان است و خداوندمتعال می فرماید: {مَن كَانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعاًإِلَیْهِ یَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ} « هرآنكس كه عزت می خواهد ،‌ تمامی عزتها از آن خداوند است و سخنهای پاك و اعمال صالحبه سوی او بالا برده می شود»
یعنی كسی كه عزت می خواهد آنرا در اطاعت از خداوندو یادش از سخنان نیك و عمل صالح طلب كند و در دعای قنوت "إنه لا یذل من والیت ولایعزّ من عادیت" براستی كسی كه با تو دوستی نماید ذلیل نخواهد شد و آنكه با تو دشمنیكند عزیز نمی شود
و كسی كه از خداوند اطاعت كند با اطاعتش با او دوستی نموده وبه اندازه طاعتش عزت نسیبش می شود و هرآنكس كه او را نافرمانی كند پس با نافرمانیشبا او دشمنی ورزیده و به اندازه گناهانش خوار و ذلیل می شود.

8- محلورود شیطان به قلب را می بندد زیرا شیطان از طریق نگاه سریعتر از نفوذ هوا به مكانخالی نفوذ می كند و تصویر آن چیزی كه توسط چشم دیده شده را مجسم نموده و زینتش میدهد و آنرا همانند بتی می كند كه قلب به دور آن طواف كرده و سپس آنرا تمنا می كند وآتش شهوت را در قلب برمی انگیزد و بر آن هیزم گناهانی كه بدون این تصویر نمی توانستبدست بیاورد را می ریزد و در نتیجه قلب را شعله فرا می گیرد كه سبب تولد انفاسی شدهكه درونش شعله آتش نمایان است و این آتش سوزی قلب را از هر طرف فرا می گیرد كه دروسط آن همانند گوسفندی در وسط تنور می ماند و به همین دلیل عقوبت افراد چشم چراناینست كه در برزخ ، تنوری از آتش برای آنها برپا شده و ارواح آنها تا زمان حشراجسادشان در آن رها می شود رسول الله صلی الله و علیه و سلم آنرا در خواب دید درحدیثی كه محدثان بر صحت آن اتفاق دارند.

9- قلب را برای تفكر درمصالح خویش و مشغولیت به آن فارغ می كند در حالی كه رها كردن نگاه سبب تشتت قلب شدهو حائلی می شود كه قلب را از تفكر در مصالح باز می دارد در نتیجه سردرگم شده و بهپیروی از هوای نفس و غفلت از یاد خداوند متعال دچار می شود و خداوند متعال میفرماید: {وَلاَ تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَن ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُوَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطاً} كهف

و از كسی فرمان مبر كه دل او را از یاد خود غافلساخته ایم و او به دنبال آرزوی خود روان گشته و كار و بارش افراط و تفریط بودهاست»
و رها كردن نگاه به تنهایی سبب این سه چیز می شود.

10- بینچشم و قلب راهی وجود دارد كه سبب مشغولیت یكی به دیگری شده و با اصلاح آن اصلاح وبا فسادش فاسد می شود پس هنگامی كه قلب فاسد شد نگاه نیز فاسد شده و هنگامی كه نگاهفاسد شد قلب نیز فاسد می شود و در مورد اصلاح نیز اینچنین است و آنگاه كه چشم خرابو فاسد شد قلب نیز خراب وفاسد می شود و همانند زباله دانی شده كه محل نجاسات وآلودگیها است كه دیگر صلاحیت سكنا گزیدن معرفت و محبت خداوند و توبه و انس و شادیبا تقربش را نخواهد داشت و اضدادش در آن جای خواهند گرفت.

محمد بنإبراهیم الحمد

المرجع : الجواب الكافی، للإمام ابن القیِّم بن الجوزی