شعر كردي ...

[behnam5555]

لەسەر ڕووت کازیبەی زولفت وەلابە

لەسەر ڕووت کازیبەی زولفت وەلابە

کە سادق بێ تولووعی ئافتابە

دڵ و دین هەرچی بوو قوربانی تۆ بوو

هەتاکەی ئیدی ئەم ناز و عیتابە؟

بڵا بەو رۆژە نیلۆفەر بسووتێ
بە مەرگی من سەری زولفت وەلابە

لە عەکسی عاریزت فرمێسکی چاوم
گوڵاوی رووتە هەم خوونابی نابە

وەرە بنوێنە خۆت، بمکووژە قوربان
بە دینێک کوشتنی عاشق سەوابە

وەرە بنواڕە بەزمی عالەمی دڵ
چ خۆش دەورێکە هۆشیاریی خەرابە

ئەگەرچی ناڵەیە هەر شەوق و زەوقە
ئەگەرچی گریەیە عەینی سەوابە

بە ناڵینی دڵی سووتاوی عاشق
هەموو هەر نەغمەیی چەنگ و روبابە

بە چاو و گەردەن و روخساری ساقی
هەموو هەر شاهید و شەمع و شەرابە

کوتم با ‌قیمەتی وەسڵت بە دڵ بێ
بە ماچێکش لە زاری خۆت رەزابە

کەچی فەرمووی: دڵت نەشکێ وەفایی
ئەوە سەودایە، زەڕڕێکیش حیسابە

وەفایی

[behnam5555]

گورانی عه باس که مه ندی
کیژی لادێ هام بە تاسەی پەلکە ڕەش سەرشانەکەت

هام بە تاسەی دەم بەیانی بۆی تەنوری نانەکەت
هام بە تاسەی بۆنی مێخەک، تۆی تورەنجی شاڵەکەت
ڕەنگی سوخمە و سینە پۆش و بازنە و خڕخاڵەکەت
سەردەمێکە دوور لە باڵات وا لە شارانا ئەژیم
ژین؟ چ ژینێ؟ چاوەکانم گیرۆدەی ئاخر شەڕیم
جار بە جارێ دێتە بیرم ژینی ڕابردوم لە دێ
سێبەری دار و تەلان و خەیزەڵانی دەوری ڕێ
خوڕخوڕی فرمێسکی حەسرەت جا لە چاوم دێتە خوار
بۆ خۆم و بۆ بەختی سەرگەردانم ئەگریم زاری زار
کیژی لادێ هام بە تاسەی پەلکە ڕەش سەرشانەکەت
هام بە تاسەی دەم بەیانی بۆی تەنوری نانەکەت
هام بە تاسەی بۆنی مێخەک، تۆی تورەنجی شاڵەکەت
ڕەنگی سوخمە و سینە پۆش و بازنە و خڕخاڵەکەت
دڵ تەنگم بۆ لێوی ئاڵ و دوو دیە شەرمینەکەت
بۆ دەم ئێوارانی حەوش و سۆزی مەڕ دۆشینەکەت
کیژی لادێ سەختە دووریت، تالە ڕەنجی ڕۆژگار
ناحەزە دووری وڵات و ناخۆشە ژینم لە شار
وەختە کوێراییم دەرێ هاکا دڵم بێ بە کەواو
هێندە تینوی ئاوی کێوم پڕ بە تاسەی کانی ئاو

[behnam5555]

این کهنه رباط را که عالم نام است

این کهنه رباط را که عالم نام است
و آرامگه ابلق صبح و شام است
بزمی است که وامانده‌ی صد جمشید است
گوری است که خوابگاه صد بهرام است
(خیام)

کوردی

ئه‌م کۆنه سه‌راپه‌رده که دنیای ناوه
شایی له به‌رێک، شینه له پێنسه‌د لاوه
ئه‌م خوانچه‌یه به‌رماوی هه‌زار جه‌مشیده
گۆڕه و گه‌لێ بارامی تیا نێژراوه
(مامۆستا هه‌ژار)

ئه‌م سه‌را کۆنه‌ی ناوی جیهانه
له ‌سه‌ر ڕێی گه‌شتی شه‌و و ڕۆژمانه
به‌زمێکه له سه‌د جه‌مشید جێ ماوه
سه‌د به‌هرام هات و چوو له‌م وێرانه
(مامۆستا گۆران)

ئه‌م که‌لاوه‌یه که دنیای نامه
ئارامگاهی به‌یانی و شامه
به‌زمێکه له سه‌د جه‌مشید جێ ماوه
قه‌سرێکه ته‌کیه‌ی سێ‌سه‌د به‌هرامه
(شێخ سه‌لام)

[behnam5555]

ئەی دیدە پەری

ئــەی دیدە پــــەری بەو دەمـــــە بەو کوڵمە گوڵینە
بـــــۆکەس نیە تاسەر،ئەوەرێ، ئەم گوڵــــــی ژینە
تـــــاسەرنیە ئــــەم نـــــازە ، وەهـــا دووری مەبینە
ئەو چــاوە گــەلاوێــــژە خـــــەڵاتــــــی کـــــــە برینە
ئەو زووڵفە کە ئێساکە دووتوێـــــی عەمبەری چینە
رۆژێــــــکی کە دێ، تێکەڵی توێی خـــاکی زەمینە

یەو گــــــەردەنە بێگەردە کــــــــە وەك تەختی بلورە
ئــــــەو لێوە کـــــە وەك خونچە تەر و ناسك و سورە
ئێستاکە بەبـــــێ رەحمی سزای جــــــەور و فتورە
لای وایـــــە کە ژین فـــــانی نیەو رێـــــــــگای دوورە
نــــــــایزانێ کە هەر پەنجێ لـــــەم خاکی زەنمینە
کوڵمی دەهەزار(لەیل) و دەمی سەد(مەم و زین)ە

ئەمرۆ دڵــــــی بێچارە ئەبـــــەی ئەیخەیتە نــــــاوداو
نــــایزانــــی سبەینێ ئەکـــــەوی سەرکز و دامــــاو
ئەو جوانیە ئەروات و لـــەچــــاو گومەبێ وەك ئــــــاو
ئــــــەورۆژە ئەبــــــێ دائیمە هـــــەر بێنیە بەرچــــاو
تا رەحمێ بــــکەی ئێستا کـــــە بـــــەم زام و برینە
سەرکز نەبـــــی لەو جێگە بــــــێ سامانی زەمینە

ئــەم چـــەند قسەیەم و توە بـــــەتۆ ئێسە بەچاکی
گەرچـــی ئەشیزانم دڵــــی بـــــــەردت نییە بــاکی
مەروانـەرە ئەمرۆ کـــە بــــەروومـەت گوڵــــــی تاکی
بروانــــە سبەینێ کــــــە لەنــــــاو دامەنــــی خاکی
سەد لـــــەیلی وەك تـــــۆ بووە لــەم رۆشنی ژینە
ئێستاکــــــە لەنـــاو جەرگەیـــــی تــــاریکی زەمینە

[behnam5555]

هەڵبەستی دەروون


هەرچەن ئەکەم، ئەو خەیاڵەی پێی مەستم
بۆم ناخرێتە ناو چوارچێوەی هەڵبەستم!
لێکدانەوەی دەروون، قسەی زمانم:
بۆچی وەها دوورن لەیەک؟ نازانم!
ئەمویست دەروون بکرایەوە وەک تۆمار
دەرکەوتایە دنیای جوانتر لە بەهار،
دەرکەوتایە: ئاوات، هیوا، خەوبینین...
پرشنگدارتر لە ئەستێرەی قوبەی شین!
دەرکەوتایە: مانای مەنگی دەریایی،
کە نەرمەبا لە ڕووی ئەدا ئەسپایی
دەرکەوتایە ئەو دنیایەی کە شیعری
بێ فرمێسکە و زۆرتر لە فرمێسک ئەگری
زەردەخەنەی بێ ئاوێنەی دەم و چاو
تیژگێک ئەدا ڕووناکترە لە هەتاو!..
بەڵام ئەفسووس! کە ئەو شیعرە جوانانە
باڵدارێکن جێ ناهێڵن هێلانە
لە ناوەوە ئەجریوێنن، ئەخوێنن
هەرگیز قەڵەم بە کاغەزا ناهێنن!..

[behnam5555]

یاران له‌ جه‌رگم،یاران له‌ جه‌رگم


یاران له‌ جه‌رگم،یاران له‌ جه‌رگم
شه‌م شیوه‌ی تیری داوه‌ له‌ جه‌رگم
که‌وتمه‌ گیانه‌ڵڵا دواکاتی مه‌رگم
مه‌مشۆن و کفن مه‌که‌ن به‌ به‌رگم
تکایه‌ مه‌یشۆن جێی برینی له‌ش
با له‌ زام بتکێ تکه‌ی خوێنی گه‌ش
شه‌هید بێ کفن و بێ شتن چاکه‌
هه‌رکه‌س شه‌هید بێ بێ گه‌رد و پاکه‌
به‌لام وه‌سیه‌تم ئه‌مه‌یه‌ یاران
دوور له‌ ووڵاتم وام له‌ دیاران
تو خوا با گۆڕم له‌ رێ ی خێڵان بێ
له‌سه‌ر ریگای شه‌م شاخی گێڵان بێ
کێلیکی به‌رز به‌قه‌د باڵای شه‌م
له‌سه‌ر گڵکۆم بێ به‌بی زیاد و که‌م
تاقی به‌ به‌وینه‌ی تاقی برۆی ئه‌و
سوژده‌گای دڵ بێ به‌ رۆژ و به‌ شه‌و
له‌ رووی بنوسن هۆنراوه‌کانم
که‌ به‌ تیری شه‌م ده‌رچووه‌ گیانم
تا هه‌رکه‌سێ دێ کێل و مه‌زارم
بزانێ کوشته‌ی ده‌ستی دڵدارم
چونکه‌ شه‌م گۆنا تاتاری چینه‌
له‌ ده‌شت بێزاره‌ چیا نشینه‌
ڕۆژی هه‌ڵ که‌وێ له‌ رێ گوزارێ
ریگه‌ی بنێته‌ سه‌ر گۆڕم جارێ
بزانێ که‌شته‌ی ئاخ و داخی دڵ
ئێش و ئازاری برده‌وه‌ تۆی گڵ


وه لی دیوانه

[behnam5555]

تکه‌ ئاونگی سه‌ر گه‌ڵای زه‌ردم

تکه‌ ئاونگی سه‌ر گه‌ڵای زه‌ردم
خه‌سته‌ و ده‌رده‌داری چی ده‌ردم

ئاخرین تیشکی خۆری پاییزم
شاعیری پیری تووڕه‌ و زیزم

چۆن ده‌توانم به‌ تۆ بڵێم من چیم ؟!
خۆم گومانم هه‌یه‌ که‌ هه‌م یا نیم ؟!

مامۆستا هێمن

[behnam5555]

باوه‌شێن

گوتم ده‌ردی ئه‌وینت، دڵ‌ته‌زێنه‌
گوتی ئه‌و ده‌رده‌ بۆ شیعرت، هه‌وێنه‌
گوتم ڕێژنه‌ی قژت، سایه‌ی سه‌رم بێ
گوتی ئه‌و سێبه‌ره‌، عیلله‌ت په‌ڕێنه‌
گوتم چاوی له‌ به‌ر هه‌ڵنایه‌ هه‌نیه‌ت
گوتی جه‌زبه‌ی هه‌یه‌، چاو هه‌ڵمه‌هێنه‌
گوتم تیری موژه‌ت، عاشق ده‌پێکێ
گوتی ئه‌و تیره‌، هه‌ر عاشق به‌ خوێنه‌
گوتم ئه‌و چاوه‌ بازانه‌ت منی کوشت
گوتی نێچیره‌ عه‌شقی ئه‌و شه‌هێنه‌
گوتم وه‌ک چی ده‌چێ ئه‌و کوڵمه‌ سووره‌ت
گوتی قیبله‌ی دڵه‌، سه‌ر دانه‌وێنه‌
گوتم عه‌تری هه‌ناسه‌ت، مه‌ستی کردم
گوتی ئه‌و عه‌تره‌، باده‌ی خه‌م‌ڕه‌وێنه‌
گوتم لێوت، وه‌کوو غونچه‌ی گوڵانه‌
گوتی غونچه‌ له‌ کوێ وا دڵ‌ڕفێنه‌؟
گوتم وه‌ک به‌ندی هه‌وری لاره‌ ده‌نگت
گوتی ئه‌و ده‌نگه‌، به‌ندی دڵ‌پسێنه‌
گوتم تا ده‌ست هه‌ڵێنی، به‌رزه‌ باڵات
گوتی ناگاتێ ده‌ستت، سه‌ر هه‌ڵێنه‌
گوتم بۆم‌ ده‌رخه‌، سێوی باغی سینگت
گوتی ده‌رنایه‌ وا زوو له‌و که‌لێنه‌
گوتم کۆن بوو له‌ دڵما ڕه‌نجی دووریت
گوتی شیعرێکی تازه‌م، بۆ وه‌خوێنه‌
گوتم گۆوه‌نده‌، بریا تۆم ده‌گه‌ڵ بای
گوتی یادێکی من، تاسه‌ ‌شکێنه‌
گوتم دامناوه‌ ئه‌مشه‌و بێمه‌ ژوانێ
گوتی نابیسی هه‌رگیز ئه‌م به‌ڵێنه‌
گوتم خۆزگه‌ له‌ ئامێزم ده‌گرتی
گوتی خه‌ونێکی خۆشه‌، مه‌یڕه‌وێنه‌
گوتم خۆ که‌عبه‌ که‌ج نابێ به‌ ماچێ
گوتی زیاتر له‌وه‌، پێ هه‌ڵمه‌هێنه‌
گوتم ئاهی "وه‌فا" ده‌ت‌پێکێ ئاخر
گوتی چه‌ند خۆشه‌ بای ئه‌و باوه‌شێنه‌

[behnam5555]

هەوری پاییز/مامۆستا گۆران

هەوری پاییز/مامۆستا گۆران
وتنی"مەرزیەی ڕەزازی"

له‌ ده‌ریاوه‌ قه‌تاری هه‌وری بارشت که‌وته‌ دووی پێشه‌نگ
به‌ سه‌ر سینگی چیادا چۆکی داداوه‌،کش و بێ ده‌نگ
به‌ سه‌ر پایزی زه‌ردا با به‌ خوڕ بگری، به‌ کوڵ بگری،
له‌ سه‌ر ئاخر گه‌ڵا،ئاخر چڵی ته‌نیایی گوڵ بگری،
به‌ خوڕ بگری،به‌ کوڵ بگری،به‌ سه‌ر ده‌شت و ده‌ری وشکا
به‌ سه‌ر داری گه‌ڵا زه‌ردا، به‌ سه‌ر پووشا،به‌ سه‌ر دڕکا،
به‌ سه‌ر سه‌رچاوه‌یی کزرا،به‌ سه‌ر زیخی چه‌می دێما،
به‌ سه‌ر هه‌ر وشکی پێکا وا له‌ هاوینی گه‌رم جێ ما
به‌ڵی بگری،به‌ کوڵ بگری،هه‌تا ئاخر دڵۆپ بگری،
به‌ گریه‌ی هه‌وری پایز با نوقم بێ سینه‌ی کزری!
به‌فر ئاسۆی بڵند بگرێته‌ چوارچێوه‌ی بلوورینی،
له‌ چه‌م هه‌ڵسێ خوڕه‌و هاژه‌ی شه‌پۆلی ئاوی خوێنینی!
دڵۆپی ساردو فێنک با له‌ سه‌ر دارو ده‌وه‌ن بڕژێ،
په‌پووله‌ی زه‌ردی ئاڵتوونی له‌ سه‌ر لق هه‌ڵوه‌رێ، بپژێ
به‌ڵێ! بگری هه‌ور،بارانی پایز بێ وچان بگری،
له‌ سه‌ر باغچه‌ی گوڵێ وا سیس ئه‌بێ ئاخر چڵی عومری!
بگرمێنێ،ته‌پ و نم دابکا،بیکاته‌ شه‌ست،هه‌رگیز،
نه‌وه‌ستێ قوڵپی گریانی،نه‌وه‌ستێ هه‌وره‌که‌ی پایز،
ته‌بیعه‌ت زه‌ردو ژاکاوه‌، له‌ حاڵی گیان که‌نشتایه‌،
نیشانه‌ی ماته‌می پایز له‌ فرمێسکی درشتایه‌

[behnam5555]

یاران وەسیەتم ئەمە بێ لاتان

یاران وەسیەتم ئەمە بێ لاتان

هەر چەن کەوتوومە دوورە وڵاتان

تەنیا گۆڕکەم لە رێی خیڵان بێ

نزیک هەوارگەی جاف و گوران بێ

کیلێکی بەرزیش بە قەت باڵای(شەم)

لە ژوور سەرم بێ،بێ زیاد و بێ کەم

تاقێکیش وێنەی تاقی برۆی ئەو
کە سوجدەگاهی گیانم بێ بە شەو
بنووسن بە خوێن جەرگی سەر کردووم
کە من بە تیری دەستی(شەم) مردووم
چونکە ئەو(شەمە) تاتاری چینە
لە دەشت بێزارەو و چیا نشینە
بەڵکوو هەڵکەوێ لە راگۆزارێ
رێگای بخاتە سەر گۆڕم جارێ
بزانێ کوشتەی دەستی خۆیەتی
لە خاکا مەیلی رەنگ و بۆیەتی
جوابی پرسیاری گۆریشم وایە
یاری مەحشەرم شەری لەیلایە

هۆنراوەی"وەلی دێوانە"
وەرگێرانی"مامۆستا پیرەمێرد"
وتنی"مامۆستا کەریم کابان"