کاهو

[SonBol]

کاهو

كاهو مصرف كنيد و هميشه زيبا و جوان بمانيد

كاهو يكى از سبزيهاى مفيدى است كه علاوه بر تغذيه ، مصارف ديگرى هم دارد. خوشبختانه شرايط اقليمى كشور ما طورى است كه در هر يك از فصول سال مى توانيم كاهوى تازه در اختيار داشته باشيم . مثلا هم اكنون در بندر عباس ، جيرفت و بعضى از شهرهاى شمالى كاهو به مقدار فراوان وجود دارد كه به نقاط مختلف كشور صادر مى شود و احتمال مى رود با پيشرفت علم در آينده نزديكى تمام محصولات را بتوان در زمستان هاى شديد هم به دست آورد، چنانكه هم اكنون در بعضى از كشورهاى اروپايى اين طريقه را عمل كرده و نتايج مفيدى هم به دست آورده اند.
به هر حال بحث امروز ما درباره كاهو است ، سبزى مفيد و نسبتا ارزانى كه طبيعت با سخاوت تمام در دسترس ما قرار داده است .

تاريخچه كاهو
اگر صفحات تاريخ را ورق بزنيم و بخواهيم بدانيم بشر از چه وقت با كاهو آشنا شده و آن را مصرف كرده است به اين نكته بر مى خوريم كه تاريخ كاهو بسيار قديمى و كهن است و به قرنهاى خيلى قديمى مى رسد.
در تورات ، كتاب مقدس قوم يهود، مذكور است كه بنى اسرائيل بايد در زمان عيد پاك كاهو بخورند.
روميان قديم كاهو را به خوبى مى شناختند و آن را مصرف مى كردند و مخصوصا در ضيافتهايى كه داشتند مقدار زيادى كاهو مصرف مى كردند تا غذاهاى سنگين و ثقلى را كه خورده بودند هضم كنند.
در تاريخ فرانسه مذكور است امپراتور فرانسه به نام ((اوگوست )) كه مبتلا به بيمارى كبد شده بود، با رژيم آب كاهو به كلى معالجه شده و شفا يافت .
يكى از خواص كاهو زياد كردن شير مادران شيرده است و به همين علت نام فرانسه آن از كلمه لاتينى گرفته شده است كه به معنى شير است .

خواص كاهو
كاهو، مخصوصا نوعى از آن كه داراى برگهاى بزرگ است ، غذايى است زود هضم ، سللولز آن خيلى ضعيف است و در روده ها به سرعت هضم مى شود و داراى ويتامينهاى ((آ))، ((ب )) و ((ث )) نيز هست .
غذاشناسان عصر حاضر در كاهو رگه هايى از ويتامين ((اى )) كشف كرده اند چنانكه مى دانيد ويتامين ((اى )) ويتامين سكس و توليد نسل است .
كاهو خاصيت آرام كننده دارد، خنك است و سرشار از آب مى باشد و داراى ويتامينها و املاح معدنى است .
كاهو خون را تصفيه مى كند، ضد يبوست و خشكى مزاج است . كاهو رنگ قيافه را باز مى كند، آب كاهو بهترين ماسك زيبايى براى خانمهايى است كه به طراوت پوست خود علاقه دارند.
طبق آخرين تحقيقات علمى كه درباره كاهو به عمل آورده اند معلوم شده است كاهو داراى املاح قليايى ، اسيدفوسفوريك ، اسيد دوپتاسيم ، كلورور، كربنات دوسود، كربنات دوشو، انواع فوسفاتها، سولفاتها، كاروتن ، كوبالت ، آرسنيك ، يد، مس ، منيزيوم و ويتامينهاى ((آ)) و ((ب )) و ((ث )) و ((د)) و ((اى )) مى باشد.

چه كاهويى را انتخاب كنيم ؟
كاهو انواع مختلفى دارد كه دو نوع آن ممتاز است و در ايران به كاهوى معمولى و كاهوى سالادى معروف است .
كاهو را وقتى خريديد بايد برگ برگ كنيد و زير آب جارى بشوييد تا خوب شسته و پاك شود بعد آن را به هر صورتى كه ميل داريد بخوريد.
بعضى دوست دارند كاهو را با سركه و سركه انگبين بخورند ولى رفته رفته اين رسم در خانواده هاى ايرانى منسوخ شده و اكنون آن را بيشتر به صورت سالاد مصرف مى كنند. سوس سالاد را معمولا از سركه يا آب ليمو يا روغن زيتون و يا روغن پسته زمينى ترتيب مى دهند. اگر شما از كسانى هستيد كه دوست داريد كاهو را آبپز كنيد و بخوريد بدانيد كه آن طرز مصرف كاهو قسمت مهمى از مواد حياتى آن را از بين مى برد.
كاهو، چه پخته و چه خام ، غذاى ايده آلى براى اشخاص چاق است زيرا صد گرم كاهو پيش از بيست كالرى حرارت ندارد. شصت گرم كاهو را اگر در يك ليتر آب مدت يك ساعت با آتش ملايمى بجوشانيد جوشانده اى به دست خواهد داد كه خواب آور و بطور ملايم ملين است و كبد را از سموم پاك مى كند.
اين جوشانده در هنگام اختلالات كبدى مخصوصا يرقان ، مفيد و موثر است .
به اين نكته هم توجه كنيد كه كاهو وقتى به تخم نشست تمام خواص ‍ درمانى خود را به طور كامل به دست مى آورد و طعم آن در سالاد كمى تلخ و تند مى شود ولى اگر شما بخواهيد كاهو را براى درمان امراض مورد مصرف قرار دهيد بايد كاهوى تخم دار را انتخاب كنيد.
كاهو براى كسانى كه تحريك عصبى دارند و يا به طپش قلب ، تحريكات شديد جنسى و بى خوابى مبتلا شده اند و همچنين براى برونشيت ، سياه سرفه ، سرفه هاى عصبى ، آسم ، ديابت ، نقرس ، سنگ كليه ، نفريت ، قاعدگيهاى دردناك و يبوست مفيد است .
بنابراين بجا خواهد بود اگر در برنامه غذايى خود كاهو را نيز بگنجانيد چه همانطور كه گفته شد وجود ويتامين و املاح معدنى و ساير عناصر موجود در آن ، علاوه بر آنكه كمك موثرى به بهداشت و سلامت شما مى كند، در حفظ زيبايى و طراوت شما نيز تا حد زيادى موثر خواهد بود.

[دانه کولانه]

کاهو Lacucasativa خواص غذایی و سلامتی کاهو

کاهو از سبزی های بسیار مفیدی است که علاوه بر خواص درمانی، مصرف غذایی نیز دارد و در میان سبزی ها، تاریخی کهن دارد. كاهو یكی از قدیمی ترین سبزیجات دنیا است که منشاء آن در هندوستان و آسیای مركزی می باشد . كاهو طبق مداركی كه بدست آمده از شش قرن قبل از میلاد در ایران مصرف می شده است و یك قرن قبل از میلاد به روم راه یافته و غذای مهمی برای رومیان بوده است. كاهو گیاهی است یك ساله كه دارای برگهای پهن و دراز و سبز ، با طعم كمی شیرین می باشد.
انواع مختلف كاهو كه در حال حاضر در آمریكا كشت می شود حدود 16 نوع می باشد كه در تمام طول سال وجود دارد. روی هم رفته دو دسته كاهو وجود دارد :
1- كاهوی پرورشی و اهلی كه در سالاد استفاده می شود كه كاهوی گرد HEAD LETTUCE و كاهوی ایرانی ROMAINE LETTUCE از انواع مهم آن است. كاهوی ایرانی از نظر مواد غذایی از كاهوی گرد بهتر است. كاهوی گرد ارزش غذایی چندانی ندارد، زیرا دارای مقدر زیادی الیاف است كه تولید گاز و نفخ در معده می كند .
2- كاهوی وحشی

فواید کاهو برای سلامتی بدن :

كاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و مرطوب است. دانشمندان علم تغذیه و گیاه¬شناسی برای کاهو خواص متعددی را بیان کرده اند که در ذیل به تعدادی از آنها می¬پردازیم:
1- کاهو، یک داروی تسکین دهنده¬ و آرام بخش طبیعی است، زیرا شامل مقدار کمی از یک ماده¬ی شیمیایی به نام لاکتوسین (LACTUCIN) است که وقتی به مقدار زیاد مصرف گردد، موجب سستی در بدن می¬شود.
2- کاهو خون را صاف و تمیز می¬کند. لذا امام صادق (ع) فرمود: کاهو بخورید، زیرا خون را صاف میکند.(بحارالانوار/ج14)
3- کاهو بویژه نوعی از آن که دارای برگ های زرد است، غذایی زودهضم است و خواب آرامی را به دنبال دارد. از این رو رسول خدا(ص) فرمود: کاهو، خواب¬آور و برای هضم غذا مفید است. (بحارالانوار/ج14)
4- امام رضا (ع) به شیعیان خود توصیه می فرمودند: تامی توانید کاهو بخورید ، زیرا کاهو رقت خون را از بین می برد و بهتر از سایر سبزی ها، خون را تصفیه می نماید.
كاهو خواب آور و آرام بخش است، بنابراین برای اشخاص عصبانی و کسانی که مبتلا به بی خوابی هستند، مفید است.

5- کاهو دارای آهن فراوان است که برای خونسازی در بدن لازم است.لذا از مؤثرترین و طبیعی¬ترین درمان های
کم خونی است.6- کاهو،
بینایی را تقویت می¬کند.7- کاهو
موی سر را به رنگ سیاه زیبائی در می¬آورد، به خصوص اگر ناشتا خورده شود.8- كاهو خواب آور و آرام بخش است.
9- كاهو برای
ضعف اعصاب مفید است.10- کاهو سرشار از آب (بیولوژیک) می¬باشد و املاح معدنی نیز دارد.
11- کاهو، ضدیبوست و خشکی مزاج است.
12- کاهو، چهره¬ی انسان را با طراوت و در گونه¬های صورت، سرخی زیبایی پدید می¬آورد.
کاهو خون را صاف و تمیز می¬کند. همچنین به علت داشتن آهن فراوان، برای درمان کم خونی مفید است.

13- اگر كاهو را با سكنجبین یا سركه بخورند، اشتها آور است.
14- شصت گرم کاهو را اگر در یک لیتر آب به مدت یک ساعت با آتش ملایمی بجوشانید، جوشانده¬ای به دست می¬آید که خواب¬آور و بطور ملایم ملین (نرم کننده) است و کبد را از سموم پاک می¬کند.
15- جوشانده¬ی فوق، در هنگام اختلالات کبدی بخصوص یرقان (زردی) مفید و موثر است.
16- كاهو زخم های مجاری ادرار و مثانه را درمان می كند.

17- كاهو قوای جنسی را تقویت می كند.
18- برای برطرف كردن درد سینه كاهو را بپزید و بخورید.
19-
زنان شیرده اگر می خواهند كه شیرشان زیاد شود، باید كاهوی پخته بخورند.20- کاهو ضد تورم است و ورم غدد لنفاوی را برطرف می كند.
21- چنانچه کاهو مخلوط با عصاره¬¬ی
هویج خورده شود، بر خاصیت آن افزوده می¬گردد.22- به علت اینکه تمام انواع کاهو سبزینه(کلروفیل) دارند، می¬توان شیره¬ی تمام انواع آن را گرفت. بهترین قسمت برای گرفتن شیره، برگ های خارجی کاهو است که بالاترین کلروفیل را دارد.
23- کاهو یک طبیعت آرام دهنده دارد و
درد معده را تسکین می¬دهد .24- كاهو ملین و ادرار آور است و برای بهبود بند آمدن ادرار تجویز می¬شود.
25- کاهو برای معالجه¬ی
یرقان ، انسداد مجاری طحال و کبد مفید است.26- کاهو برای اشخاص عصبانی و پریشان مفید است، زیرا خواب راحت و آرامی ایجاد می¬کند، لذا اشخاصی که مبتلا به تپش قلب و
بی¬خوابی هستند باید هنگام شب، قبل از خواب کاهو بخورند.27- اگر کاهوی سوخته را به صورت پودر درآورید و بر روی جوش ها و زخم ها بپاشید، برای التیام جراحات و ترمیم آنها مفید است.
با اینکه کاهو فواید زیادی دارد، ولی زیاده روی در خوردن آن باعث كم شدن قدرت جنسی ، فراموشی و كم شدن حافظه ، ضعف دید چشم و نفخ شكم می شود.

28- مصرف کاهو، انزال منی بطور دائم، احتلام مکرر، تکرر ادرار را شفا می¬بخشد، بدین منظور باید مقدار 7 گرم تخم کاهو را به صورت گرد یا جوشانده تناول کنید.
29- برگ های سبز کاهو بیشتر از برگ های سفید دارای
ویتامین C است و علاوه بر آن مقدار نسبتاً زیادی ویتامینA و ویتامین E دارد.30- هر 28 گرم کاهو، 3 کالری ارزش انرژی زایی دارد.

خواص تخم كاهو :

تخم كاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و خشك است.
1- تخم كاهو خواب آور است.
2- خوردن تخم كاهو زكام را برطرف می كند.
3- تخم كاهو برای درد سینه مفید است.
4- خوردن تخم كاهو برای دستگاه ادراری نافع است و آنهایی كه قطره قطره ادرار می كنند باید تخم كاهو بخورند ( در حدود 10 گرم روزانه ) تا این مرض در آنها برطرف شود .

مضرات :

اگر در خوردن كاهو افراط نكنید، این گیاه به هیچ وجه مضر نیست. زیاده روی در خوردن كاهو باعث كم شدن قدرت جنسی ، فراموشی و
كم شدن حافظه ، ضعف دید چشم و نفخ شكم می شود. برای برطرف كردن این عوارض می توان كاهو را با نعناع ، كرفس و زیره میل كرد .منابع:

- کتاب خواص سبزی های خوراکی؛ تالیف مرتضی نظری
- کتاب زبان خوراکی ها؛جلد دوم؛نوشته دکتر غیاث الدین جزایری

- WWW.IRTEB.COM گردآوری:

نیره ولدخانی-کارشناس علوم تغذیه تبیان

[دانه کولانه]

محصولات و فرآورده های کاهو

کاهوی خشک شده

کاهوی پاک کرده

کاهوی تمیز شده و آماده

ساقه کاهو

آب کاهو

صابون کاهو

شامپو کاهو

بسته بندی کاهو