محمدمهدي فولادوند درگذشت - بيوگرافي

[دانه کولانه]

محمدمهدي فولادوند درگذشت - بيوگرافي

محمدمهدي فولادوند درگذشت
خبرگزاري فارس: محمدمهدي فولادوند، مترجم قرآن كريم صبح امروز در سن 88 سالگي چشم از جهان فرو بست.

به گزارش خبرنگار فارس، وي امروز صبح ساعت 7 و نيم در منزل شخصي خود چشم از جهان فرو بست. فولادوند حدود 2 سال در منزل خود بستري بود.
هامان فولادوند، نوه وي در گفت‌وگو با فارس، علت درگذشت وي را كهولت سن عنوان كرد.
محمدمهدي فولادوند در چند سال اخير بر اثر سکته مغزي قدرت تکلم و نيروي حافظه خود را از دست داده بود.
وي قرآن، نهج‌البلاغه و صحيفه سجاديه را به فارسي برگردانده است. بسياري از مترجمان قرآن، ترجمه وي از قرآن كريم را بهترين ترجمه دانسته‌اند.
ترجمه رمان «مادام بواري» نوشته گوستاو فلوبر از ديگر آثار وي است.
فولادوند در كتابي كه چندين دهه قبل درباره خيام نوشته بود مقبره اين شاعر را به كلاهك‌هاي چاه‌هاي نفت تشبيه كرده بود. وي معتقد بود مزار بسياري از شاعران و نويسندگان در ايران به لحاظ زيبايي‌شناسي جذاب نيستند.
محمدمهدي فولادوند سال 1299 در شهر اراك به دنيا آمده بود و تحصيلات دانشگاهي خود را در دانشگاه سوربن فرانسه گذرانده بود.

[دانه کولانه]

تجليل ژنرال دوگل از مقام علمي فولادوند
خبرگزاري فارس: محمدمهدي فولادوند كه عضو انجمن شعراي فرانسه بود، درباره ترجمه‌اش از رباعيات خيام به زبان فرانسه مي‌گفت: در فرانسه مرا با مالارمه مقايسه كردند و دوگل به خط خودش برايم نامه نوشت و گفت كتاب شما تجليلي است از زبان فرانسوي.

به گزارش خبرنگار فارس، محمدمهدي فولادوند صبح امروز ساعت 7 و نيم در سن 88 سالگي در منزل شخصي خود چشم از جهان فرو بست.
هامان فولادوند، نوه وي در گفت‌وگو با فارس، علت درگذشت وي را كهولت سن عنوان كرد. وي در چند سال اخير بر اثر سكته مغزي قدرت تكلم و نيروي حافظه خود را از دست داده بود.
محمدمهدي فولادوند سال 1299 در شهرستان اراك متولد شد و سال 1329 به پاريس رفت. وي بيش از 14 سال در دانشگاه‌هاي پتريس و از جمله سوربن تحصيل كرد.
فولادوند بعد از بازگشت به ايران در دانشگاه‌ها به تدريس فلسفه، زيباشناسي، زبان فرانسه، تاريخ مذاهب و فرهنگ ايران پرداخت.
او همچنين عضو انجمن شعراي فرانسه و از نويسندگان فرانسه‌زبان بود. مجموعه آثار فرانسه و فارسي وي به سي مجلد مي‌رسد.
آنچه در سال‌هاي اخير باعث شهرت فولادوند شد ترجمه او از قرآن كريم بود.
به نوشته پايگاه اينترنتي دارالقرآن كريم، محمد مهدي فولادوند سال 1345 جزوه‌اي به نام «گل‌هايي از قرآن» را در تهران منتشر كرد. در آن زمان غير از ترجمه تفسيرگونه مهدي الهي‌قمشه‌اي و ابوالقاسم پاينده ترجمه فارسي ديگري از كلام‌الله در دسترس نبود.
جزوه كوچك «گل‌هايي از قرآن» در آن زمان مورد اقبال قرا گرفت. اين استقبال تا آنجا بود كه محمدعلي جمال‌زاده، داستان‌نويس نامه‌اي قريب به شانزده صفحه در تجليل و تشويق مترجم نوشت و از او خواست تا اين كار را تا پايان قرآن ادامه دهد.
ترجمه وي از قرآن را سال 1373 دفتر مطالعات تاريخ و معارف اسلامي با تحقيق، بررسي و ويرايش محمدرضا انصاري محلاتي، سيد مهدي برهاني منتشر كرد.
فولادوند علاوه بر اين كتابي را با عنوان «خيام‌شناسي» در حدود 30 سال پيش منتشر كرده بود كه چند سال پيش نيز تجديد چاپ شد.
سيدحسن نصر در همان سال‌ها مقاله‌اي در تمجيد اين كتاب نوشت و باعث توجه منتقدان به آن شد.
فولادوند چند سال پيش درباره تحقيق صادق هدايت درباره خيام گفته بود: هدايت اولين كسي نبود كه در مورد خيام مي‌نوشت. اين حرف‌ها در مورد هدايت خيلي احساساتي بود. قبل از هدايت، كريستين فن در اروپا راجع به هدايت نوشته بود و ديگران هم نوشته بودند.
او در همان كتاب مقبره خيام در نيشابور را به كلاهك‌هاي چاه‌هاي نفت تشبيه كرده بود. او معتقد بود مزار بسياري از شاعران و نويسندگان در ايران به لحاظ زيبايي‌شناسي جذاب نيستند.
فولادوند همچنين حدود 40 سال پيش رباعيات خيام را به فرانسه ترجمه كرده بود.
او خود 6 سال پيش در گفت‌وگو با روزنامه ايران گفته بود در فرانسه مرا با مالارمه مقايسه كردند و دوگل به خط خودش برايم نامه نوشت و گفت كتاب شما تجليلي است از زبان فرانسوي.
وي همچنين تفسيري نيز بر قرآن نوشته بود كه لزوم برداشت عقلي از قرآن را موضوع كار خود قرار داده بود.
فولادوند گفته بود با انتشار تفسيرش از قرآن عده‌اي جنجال به پا كردند.
او از سال 65 خانه‌نشين شده بود. فولادوند سال 81 گفته بود سابقه 25 ساله تدريسش در دانشگاه‌ها پايمال شده است و حقوقي بابت تدريسش در دانشگاه‌ها نمي‌گرفت.
ترجمه رمان «مادام بواري» نوشته گوستاو فلوبر از ديگر آثار وي است.

[دانه کولانه]

به گزارش تشيع و به نقل از پايگاه خبري اقنا، "محمدمهدی فولادوند" نويسنده، مترجم، قرآن‌پژوه و اديب ايرانی، بامداد امروز 15 مرداد پس از تحمل سال‌ها رنج و بيماری در منزل خود به جوار رحمت الهی شتافت و پيكر وی فردا 16 مرداد ساعت 9 صبح از مقابل خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) به سمت دانشگاه تهران تشييع و سپس در ابن‌بابويه به خاك سپرده می‌شود.
چين و چروك‌های چهره، برآمدگی زير گودی چشمان و لرزش دستانش، حكايت سال‌ها نوشتن و تحقيق و پژوهش است؛ حكايت نگاشتن ترجمه‌ای شيوا بر قرآن كريم كه در سال‌های آغازين زايش، يگانه عصر خويش بود و اين يگانگی تا آنجا پيش رفت كه ترجمه قرآن در دهه نخست انقلاب با نام او عجين شد و نضج گرفت و بی شك، ترجمه‌های سال‌های بعد مديون اوست اما دست روزگار ساليان چندی از تن «فولادوند» او جسمی لرزان ساخته و دستان پرتوان و ذهن واژه‌پرداز او را به كنج اتاقی در خانه كوچكی در كوچه پس كوچه‌های خيابان فلسطين سپرده بود و آن‌چنان به محاق فراموشی رفته بود كه حتی دوستان و شاگردان و آنان كه روزی در كنار تلاوت كلام وحی نگاهی هم به ترجمه‌اش افكنده‌اند. سراغی از او نمی‌گرفتند و ديدار او را به روزی كه نبض دستان لرزان او ديگر نمی‌تپد و پلك‌های چروك خورده‌اش بر روی يكديگر آرام گرفته‌اند و شايد هم قيامت وانهاده‌اند‌.
استاد محمد مهدی فولادوند آنطور كه خودش می‌گويد در اولين روز از زمستان 1299 هــ.ش در اراك زاده شد در سايه پر مهر پدر و مادر خود را به مكتب‌خانه سپرد و آنجا بود كه نخستين واژگان كلام الهی در گوشش طنين‌انداز شد و سال‌ها بعد و در آستانه انفجار نور انقلاب و در آغازين ماه‌های سال 58دينش را به كلام الهی ادا كرد و ترجمه‌ای بر آن نگاشت كه ماندگار است و ماندگار خواهد ماند.
او تحصيلات دانشگاهی خود را در رشته‌های تاريخ مذهب، فلسفه و ادبيات فرانسه و دو رشته ديگر كه فشار بيماری از يادش برده و از ذهنش پاك كرده است در دانشگاه سوربن فرانسه گذراند و با رتبه شاگرد اولی فارغ‌التحصيل شد. 120 بار بازديد از قرآن‌‌های نفيس موزه لوور تنها يادگار روزهای جوانی او در فرانسه است كه با آب و تاب از آن سخن می‌راند.
با بازگشت به ايران در دهه 40، صادقانه و خالصانه هرچه در انبان علمی خود ذخيره كرده بود وانهاد و محصول آن تربيت شاگردان زيادی در دانشكده الهيات دانشگاه تهران و امام صادق (ع) شد. استاد فولادوند در سال‌‌های پربار زندگی‌اش و وقتی هنوز توان نوشتن و فكر كردن داشت توانست بيش از 40 اثر ترجمه‌ای و تاليفی از خود به جای بگذارد كه ترجمه قرآن به فارسی و فرانسه نمونه‌ای از آن‌هاست.
استاد ترجمه قرآن به زبان فارسی را وقتی نگاشت كه هنوز دو بهار از خزان عمر خواهرش سپری نشده بود. او به سختی به يادمی‌آورد كه شروع ترجمه‌اش سال 58 و پايان آن اندكی به پايان سال 62 بود؛ ترجمه‌ای كه به گفته خودش برخلاف برخی ترجمه‌های موجود عاری از افسانه و انباشته از استدلال‌های عقلی است.
كتابخانه كوچك استاد اين روزها(دو سه سال پايان عمر) رونق هميشگی را ندارد و مدت‌هاست كه كتاب‌هايش جا به جا نشده‌اند اما هنوز از نگاه حسرت‌آميز استاد برای تورق و تحقيق نوميد نيستند، انتظار روزی را می‌كشند كه جان تازه‌ای بر ذهن او دميده شود و گذشته‌ها تكرار گردد.
او با وجود هجوم و حمله بی‌امان فراموشی به ذهنش، چندان هم از دنيای اطرافش غافل نيست اين را از عكس نصرالله، سيد و رهبر حزب الله لبنان كه در اتاقش و بر بالای سرش نصب شده بود فهميدم خودش هم تأييد می‌كرد و می‌گفت: مقاومت حزب الله لبنان جهشی بود از جانب مسلمانان.
با توجه به شدت بيماری‌ استاد فولادوند در سال‌های اخير بسيای از كارهايش به تعويق افتاده بود و حتی ديگر مطالعه هم نمی‌توانست بكند و نوشته‌هايی از جمله 10 هزار بيت شعر داشت كه به علت بی‌پولی نتوانست آن را چاپ كند و ظاهرا قسمت اين اشعار هم اين بود كه بعد از مرگ شاعرش چاپ شود و شايد هم ...
استاد با وجود اينكه معترف بود ترجمه‌اش نيازمند اصلاحاتی است معتقد بود بسياری از ترجمه‌های كنونی از ترجمه او الهام گرفته‌اند؛ خودش در اين باره می‌گفت: من ترجمه را با عنوان «گل‌هايی از قرآن» شروع كردم و آن موقع مرحوم جمالزاده گفت ای كاش همه قرآن‌‌ها به اين روش ترجمه می‌شدند، وی در عين حال تاكيد می‌كرد كه بايد از برخی ترجمه‌ها و پژوهش‌های قرآنی خرافات‌زدايی شود و دين منهای خرافات عوام و بدون تعصب‌های ناپسند به مردم عرضه شود البته اين هم كار هر كسی نيست و تخصص و تجربه و علم می‌خواهد.
فولادوند با وجود 30 سال سابقه تدريس در دانشگاه به استخدام رسمی در نيامد و به همين دليل با مشكلات متعدد اقتصادی روبه‌رو بود و حتی بيمه هم نبود تا در دوران پيری كمكی برای او باشد چند سال قبل مسجد‌جامعی، وزير فرهنگ و ارشاد وقت به ديدن او رفت و وقتی فهميد بعد از سی سال تدريس و تحقيق هيچ درآمدی ندارد ماهانه 120 هزار تومان برايش مقرر كرد كه تا آخر عمر با آن ساخت و شايد ...
اما سرانجام فولادوند صبحگاهان 15 مرداد ماه همه اين سختی‌ها، شيرينی‌ها و افتخارات را به دنيا واگذارد و به تقدير الهی لبيك گفت و به ديدار صاحب قرآن رفت.
روحش شاد و يادش گرامی.