[amir ahmadi]

فلسفه پوشش در اسلام

فلسفه‏ هائی كه قبلا برای پوشش ذكر كرديم غالبا توجيهاتی بود كه مخالفين‏
پوشش تراشيده‏ اند و خواسته ‏اند آن را حتی در صورت اسلاميش امری غير منطقی‏
و نامعقول معرفی كنند . روشن است كه اگر انسان مسأله‏ ای را از اول خرافه‏
فرض كند ، توجيهی هم كه برای آن ذكر می‏ كند متناسب با خرافه خواهد بود .
اگر بحث كنندگان ، مسأله را با بيطرفی مورد كاوش قرار می‏ دادند در
می‏ يافتند كه فلسفه پوشش و حجاب اسلامی هيچ يك از سخنان پوچ و بی‏ اساس‏
آنها نيست .
ما برای پوشش زن از نظر اسلام فلسفه خاصی قائل هستيم كه نظر عقلی آن را
موجه می‏ سازد و از نظر تحليل می‏ توان آنرا مبنای حجاب در اسلام دانست .

واژه حجاب

پيش از اينكه استنباط خود را در اين باره ذكر كنيم لازم است يك نكته‏
را يادآوری كنيم . آن نكته اينست كه معنای لغوی

حجاب كه در عصر ما اين كلمه برای پوشش زن معروف شده است چيست ؟ كلمه‏
حجاب هم به معنی پوشيدن است و هم به معنی پرده و حاجب . بيشتر
استعمالش به معنی پرده است . اين كلمه از آن جهت مفهوم پوشش می‏ دهد كه‏
پرده وسيله پوشش است ، و شايد بتوان گفت كه به حسب اصل لغت هر پوششی‏
حجاب نيست ، آن پوشش حجاب ناميده می‏ شود كه از طريق پشت پرده واقع‏
شدن صورت گيرد . در قرآن كريم در داستان سليمان ، غروب خورشيد را
اينطور توصيف می‏ كند : حتی توارت بالحجاب
يعنی تا آنوقتی كه خورشيد در پشت پرده مخفی شد . پرده حاجز ميان قلب و شكم را
" حجاب " می‏ نامند .
در دستوری كه اميرالمؤمنين عليه السلام به مالك اشتر نوشته است‏
می‏فرمايد : فلا تطولن احتجابك عن رعيتك يعنی در ميان مردم‏
باش ، كمتر خود را در اندرون خانه خود از مردم پنهان كن ، حاجب و دربان‏
ترا از مردم جدا نكند ، بلكه خودت را در معرض ملاقات و تماس مردم قرار
بده تا ضعيفان و بيچارگان بتوانند نيازمنديها و شكايت خود را به گوش تو
برسانند و تو نيز از جريان امور بی‏ اطلاع نمانی .
ابن خلدون در مقدمه خويش فصلی دارد تحت عنوان " فصل فی الحجاب كيف‏
يقع فی الدول و انه يعظم عند الهرم " در اين فصل بيان می‏كند كه حكومتها
در بدو تشكيل ميان خود و مردم حائل و فاصله‏ ای قرار نمی‏ دهند ولی تدريجا
ميان حاكم و مردم ضخيمتر می‏ شود تا بالاخره عواقب ناگواری به وجود می‏ آورد .
ابن خلدون كلمه حجاب را به معنی پرده و حائل - نه پوشش - به كار برده‏
است.