لباسهای اصیل زنهای ایرانی را بشناسیم + عکس
تن پوش زنان ایران زمین از دیرباز تن پوشی فاخر و اصیل به حساب میآمد . لباسهایی با طرحها و رنگهایی شاد و در خور زن ایرانی . فرقی نمی کرد زن ایرانی در چه عصری و در کدام سلسله زندگی کند . این زن از هر قوم و قبیله و در هر عصر و زمانی که بود لباسی در شأن خود برای پوشش انتخاب می کرد . این گزارش بخشی از این لباسها را به شما معرفی میکند .
زنان خطه ی کرد ؛ دارای یازده تکه پوشش اساسی هستند : کفش، شلوار، زیرپیراهن ، جلیقه ، قبا ، یل ، دستمال سه گوش زینتی ، عمامه و روسری . کفش زنان کرد از نیم تاج الوان یا چرم خام با طرحی ساده و نوک پنجه ای و اندکی نوک برگشته است . رویه ی کفش را معمولاً با نخهای الوان ابریشمی نقش بندی و گلدوزی شده تهیه میکنند . شلوار، دارای دو ساقه و یک میان ساق پهن چهار گوش است . کمر این نوع شلوار لیفه دار است . دمپای ساقها نیز به صورت لیفه است که به وسیله ی بندی در حدود مچ پا جمع میشود . زنان کرد زیرپیراهن یا زیرپوش را معمولاً از چلوار تهیه میکنند . این زیرپوش ساده و بلند است که تا به پشت پا میرسد . آستین آن برشی معمولی است و در مچ دست با دکمه بسته میشود . پیراهن زنان کرد تمام قد بلند است . از زیر بغل ، مخروطی شکل به طرف پایین ادامه دارد . این نوع پیراهنها به وسیله پولک دوزی و یراق دوزی تزیین شدهاند . جلیقه بانوان کرد از مخملهای الوان تهیه میشود . این جلیقه ها معمولاً دارای یراقها و نوارهای پهن هستند و با سکه ها و زیورهای طلا و نقره تزیین یافتهاند . قبای زنان کرد مانند پیراهن آنها تمام قد بلند است . به طوری که تا پشت پایشان ادامه دارد و از روی پیراهن پوشیده میشود . در محل اتصال یقه دکمه قیطانی دوخته می شود که یقه را به هم پیوند میدهد . دستمال زینتی زنان کرد پارچه ای است از جنس توری و سه گوش که از رنگهای مختلف انتخاب می شود . عمامه زنان کرد از دو قسمت تشکیل یافته است : ۱ـ کلاه کوتاه یا کلگی مسطح و پولک دوزی شده ۲ـ مقداری پارچه مشکی لوله شده . سربند زنان کرد معمولاً از چندین تکه پارچه های ابریشمی به نام کلاغی با زمینههای سیاه و گلهای زرد و سفید تشکیل میشود .
پوشاک زنان لرستان
پوشاک زنان منطقه لرستان عبارت است از : کلاهک ، روسری ، پیراهن ، شلوار، جلیقه ، یل ، کلنچه (سرداری) و پاپوش . زنان لر از پارچه ی کمعرض ، کلاهک درست می کنند و دور آن را دستمال یا کلاغی میبندند . این روسریهای ریشه دار ، گلدار و گاهی سیاه و سفید هستند . کلاغی را طوری دور سر میپیچند که پُرپشت باشد و آویزههای بلند نیز همراه دارد . پیراهن زن لر برشی ساده ، بلند و گشاد و یقه گرد بهم آمده دارد . جلوی پیراهن از زیر گلو تا حدود سینه چاک دارد ، تنه پیراهن برش راست داشته و گاهی نیز از زیر بغل به سوی پایین اریب میخورد و در دامن عرض آن افزایش مییابد . زنان لر از دو پیراهن روی هم رفته استفاده میکنند که یکی نقش زیر پیراهن را ایفا میکند و از تافته تهیه میشود . شلوار زنان لر از لحاظ برش وضع خاصی دارد . قسمت بالای آن گشاد و پهن و دارای لیفه و کمر است . دو ساق آن مایل به بیرون و قسمت پهن آن در پایین شلوار دوخته میشود . دو ساق در بخش بالای خود به فاصله ای از همدیگر قرار میگیرند و این فاصله خود به منزله ی میان ساقی است . شلوار از لحاظ جنس و ترکیب دو قسمتی و دو رنگ است که از دم پا تا حدود زانو رنگی است . بر آن نقشبندی و نواردوزی کرده و قسمت دیگر آن رنگی دیگر است . جلیقه از لحاظ برش و ساختمان در میان تمام ایلات یکی است و در میان زنان لر بخش جلوی آن همیشه باز است و دکمه ندارد . قسمت جلوی جلیقه یراق دوزی مفصل دارد . در لرستان دو نوع کت و دیل معمول است . یکی همان کت معمول است که نیمه تن را میپوشانند و ساده است و بدون آرایش و دیگری کتی است که از مخمل تهیه میگردد که آن را کُلنتچه میگویند . این تن پوش چون کت معمولی است اما در جلوی بدن بسته نمیشود . یقهاش باز است و دم آستین و دوره شکاف آن یراق دوزی و نواردوزی میشود . سرداری زن لر پوششی بلند تا پشت پا دارای کمرچین ، جلوی آن آزاد است بدون دکمه و آستین آن کوتاه تا آرنج و از مخمل الوان و مشکی تهیه میشود . کناره های سرداری و دور دامن و سر آستین را به پهنای سه انگشت یراق دوزی می کنند . پا پوش زن لرستانی از چرم محلی است که در خرمآباد و بروجرد ساخته می شود اما اغلب از دوخته های کرمانشاه و گیوههای معروف آنجا بهره میبرند .
پوشاک زنان بختیاری
بختیاریها شاخه ای از لرها هستند که به لر بزرگ معروف هستند . بنابراین تحت تأثیر آداب و رسوم لری هستند و پوشاکشان به لری نزدیکتر و شبیه تر است . پاپوش بانوان بختیاری از نوع گیوههای شیراز است که در محل تهیه میشود و یا از اصفهان و شیراز فراهم میآورند . چادر بانوان بختیاری مشخص کننده پوشاک زنان بختیاری است که از جنس پارچه توری و گاه مزین به تارها و نقشها و حاشیههای زرین است . حاشیه و کنارههای چادر زنان بختیاری اغلب به وسیله زر و زیور و سکه های مختلف تزیین میشود . پوشش زن بختیاری آمیخته ای است از پوشاک همسایگان خود به ویژه اصفهانیها . بانوان بختیاری دارای یل هستند که از مخمل گلدار یا ساده تهیه میشود . یقه این یل ایستاده و گاه خوابیده است . سردست آن مزین و در قسمت جلو با دکمه بسته می شود و از روی پیراهن میپوشند . تنبان (شلیته) لیفه دار و پُرچین است . پارچه مورد مصرف آن از شش متر تجاوز میکند و جنس پارچه آن از پارچههای الوان و خوشرنگ است .
پوشاک زنان مازندران
پوشاک زنان مازندران شامل : لچک ، روسری ، پیراهن ، جلیقه ، شلیته کوتاه ، شلوار، جوراب پشمی ، کفش و چادر است . لچک از پارچه ای به شکل سه گوش و سفید تهیه میشود . در قسمت جلوی لچک نواردوزی شده است . زنان این لچک را با سبک خاص به سر میبندند . لچک بارزترین پوشاک در میان زنان ساحل خزر بوده و در تمام منطقه عمومیت دارد . چارقد یا روسری پارچه ای است چهارگوش و معمولاً به رنگ سفید که آن را به صورت دولا بر سر میگذارند و دو طرف آن را در زیر گلو سنجاق میزنند و یا با منجوق زیوردار، بند می کنند . پیراهن زنان مازندرانی با آستین بلند است که یقه جلو آن باز است . پوشیدن جلیقه تقریباً در تمام منطقه معمول است . این پوشش برای ساکنین کوهپایه های مازندران بسیار متنوع است . شلیته زنان مازندرانی از پارچه های گلدار یا ساده تهیه میشود . قد شلیته کوتاه و پُرچین است . زنان این منطقه ، شلوار را از زیر شلیته میپوشند که به صورت راسته و ساده و از پارچه مشکی دوخته میشود . قد شلوار در مازندران بلندتر از گیلان است .
پوشاک زنان خراسان
پوشاک مردم سرزمین خراسان با پوشاک همسایه های خود یعنی بلوچها شباهت بسیار دارد . لیکن تفاوتی نیز در بُرش آنها وجود دارد که نمیتوان نادیده گرفت . پوشش مردم شرق خراسان اصیل ترین پوشاکهای این منطقه است . دربقیه مناطق خراسان مردان عمامه را برداشته و کت و شلوار میپوشند . زنان ، چارقد به سر داشته که از نوع دستمال یزدی است . امروزه این چارقدها کاربرد چندانی ندارند . پوشاک زنان شرق خراسان دارای شش تکه اساسی است : کلاغی ، روسری ، پیراهن ، جلیقه ، شلوار، چادر و کفش . روسری زنان شرق خراسان به نام چارقد به رنگ سفید و بزرگ که به شکل سه گوش است . این لچک را به صورت تا زده بر سر میگذارند . در گوشه های این سربند منگوله هایی از نخهای ابریشم و الوان وصل شده است . دستمال کلاغی از قسمت پیشانی روی روسری بسته میشود . پیراهن زنان در این دیار با بالا تنه ی کوتاه است که قسمت پایین آنها پُرچین و بلند است . این نوع پیراهن دارای آستینی معمولی و سردست است . روی سینه ی پیراهن زنان این منطقه نقش بندی بسیار زیبایی انجام شده است . یقه تا حوالی سینه باز است . رنگ پارچه ها را اغلب از نوع قرمز و بدون گل و بوته انتخاب میکنند . دور کمر شلوار زنان شرق خراسان گاهی از شش متر متجاوز است. این شلوار در هنگام پوشیدن به وسیله ی بندی به دور کمر بسته میشود . رنگ شلوارهای زنانه را معمولاً از پارچههای الوان انتخاب میکنند . جلیقه زنان از مخمله ای الوان و زربفت تهیه میشود که برای حفاظت از سرما به جای یل و ارخالق به کار میبرند . کفش زنان شرق خراسان به شکل نعلینی است که پاشنه کفش در روی تخت آن قرار گرفته است و از چرم الوان تهیه میشود . زیر پاشنه معمولاً نعل میکوبند. در پاشنه این کفشها استخوان شتر به کار میرود . رویه کفش از چرم تزیین یافته است . چادر زنان این ناحیه معمولاً به رنگ نخودی روشن و یا با روناس ، رنگ میشود . قد چادر نسبتاً کوتاه است و موقع استفاده مقداری از آن را روی سر میگذارند . رنگ آمیزی پوشاک زنان شمال خراسان نیز بسیار جالب و مانند پر طاووس رنگ به رنگ است .
منبع : honaronline.ir