[مهدی]

انتخاب دوربین دیجیتال - راهنمای جامع انتخاب دوربین دیجیتال - اندازه سنسور ، آیا مگاپیکسل بیشتر باعث افزایش کیفیت عکس می شود ؟

قسمت چهارم ( پایان):

اندازه سنسور :
اندازه سنسور بر حسب طول و عرض و قطر آن ها و به میلیمتر یا اینچ بیان می شود ( در مواقعی هم بر حسب مساحت بیان می شود )

در گذشته در دوربین های آنالوگ اندازه فریم فیلم نگاتیو ملاک طراحی لنز ها بود یعنی لنزها طوری طراحی می شدند که کل ناحیه فیلم را پوشش دهند. اندازه یک فریم فیلم نگاتیو 36 در 24 میلیمتر بود که به آن فیلم 35 میلیمتری می گفتند ، با آمدن دوربین های دیجیتال و جایگزینی فیلم به سنسور ترانزیستوری برای استفاده همان لنزها که به استانداردی برای عکاسی تبدیل شده بودند باید سطح سنسور هم به اندازه همان فیلم های 35 میلیمتری باشد به دو دلیل عمده استفاده از این سنسور های بزرگ مشکل است 1- هزینه ساخت 2- اندازه بزرگ این سنسور باعث می شود که اندازه بدنه کل دوربین بزرگ شود ( پس از از سنسورهای بزرگ در دوربین های کامپکت و موبایل نمی شود استفاده کرد )

نکته مهمی که در دوربین های SLR که از سنسور فول فریم استفاده نمی کنند پیش می آید بحث فاکتور قطع ( Crop Factor ) است . یعنی اگر ما در دوربین های SLR مثل کانن 60D – 40D و.. که از سنسور های کوچکتر ( در ادامه توضیح داده می شود ) استفاده می کنند از لنزهای فول فریم استفاده کنیم از تمامی وایدی لنز نمی توانیم بهره ببریم چون لنز تصویر را در اندازه های سنسور فول فریم آماده می کند در حالی که سنسور ما کوچکتر است یعنی قسمت هایی از لبه های تصویر حذف می شود . در تصور زیر می توانید به وضوح این مطلب را مشاهده کنید .

اندازه سنسور بعضي از دوربين هاي حرفه اي ديجيتال -- مثل CANON EOS سري 1Ds و EOS 5D ، نیکون D3, D3X , D700 , سونی A900 -- به اندازه يك فريم از فيلم 35 ميلي متري، یعنی 24 * 36 میلیمتر است. به اين دوربين ها دوربين هاي فول فريم مي گويند.

اكثر دوربين هاي SLR ديگر، مجهز به سنسورهايي كوچکتر معروف به سنسورهایAPS-C Size هستند اين سنسورها ابعادی حدود15*23 میلیمتردارند (البته در مدلهاي مختلف اين ابعاد كمي متفاوت است) و سطحي حدود 43% سطح سنورهاي فول فريم را پوشش مي دهند. در دوربين هاي SLR مارك Panasonic , Olympus از سنسورهاي كوچكتري با سایز "3/4 استفاده شده است. سنسور اين دوربين ها دقيقاً سحطي معادل 28% سطح سنسورهاي فول فريم را دارد و نسبت عرض به طور آن 3 به 4 است و به دوربين هاي 3/4 معروفند( برخلاف دوربين هاي فول فريم و APS-C Size كه نسبت عرض به طول سنسور آنها 2 به 3 است).

(در دوربينهای CANON EOS 1D از سنسورهايی با قطع کمی بزرگتر از (. استفاده میشود APS-H Size بنام سنسورهای APS-C Size

دسته آخردوربینهای جیبی یا کامپکت هستند که سطح سنسور آنها کمتر از5% سنسورهای فول فريم مي باشد . برای مثال سنسور "1.8/1 که یکی از بزرگترین سنسورهای بکار رفته در دوربینهای کمپاکت میباشد، قطری معادل 9 میلیمتر و سطحی تنها معادل 4% یک سنسور فول فریم دارد.

اندازه سنسور بطور قراردادی با یک کسر، و برحسب اینچ نشان داده میشود ( مثلا " 1.8/1 ، "2.8/1 ، "1.6/1 و ... ) عدد حاصل از تقسیم صورت بر مخرج بیانگر قطر محفظه دربر گیرنده سنسور میباشد و قطر سنسور نیز حدود دو سوم این عدد است. بنابراین هرچه مخرج کسر بزرگتر باشد، قطر و بالطبع ابعاد سنسور کوچکتر خواهد بود بطوریکه سنسور "3.6/1 قطری معادل فقط 5 میلیمتر و ابعادی به اندازه 3*4 میلیمتر دارد.

هرچه سايز سنسور بکار رفته دردوربین كوچكتر باشد نياز به لنز كوچكتري براي پوشش سطح سنسور دارد و در نتيجه بدنه دوربین هم میتواند كوچكتر باشد. به همين علت Canon Eos 1Ds جزء بزرگترين دوربين هاي SLR و دوربين هاي 3/4 مثل OLYMPUS E400کوچکترین دوربینهای SLR و کمپاکتها نیز کوچکترین دوربین های دیجیتال هستند.

اما اين كوچك شدن سايز سنسور، بجز كوچك كردن سايز لنز و دوربين كه نقطه مثبتي محسوب مي شود، چندين نقطه ضعف را به همراه خود دارد:

نوري كه به سنسور مي رسد در برخورد با فوتوسل ها ها يك جريان الكتريكي ايجاد مي كند كه مجموع اين جريانات الكتريكي در پردازشگر دوربين آناليز شده و تبديل به دیتاهای دیجیتال و يك عكس ديجيتال مي شود .

فرض كنيد يك دوربين كمپاكت و يك دوربين فول فريم هر دو سنسوري 8 مگاپيكسلي داشته باشند مثلاً ( Panasonic LX1 و CANON Eos1 Ds ). براي اينكه يك سنسور خيلي كوچك، تعداد پيكسل معادل يك سنسور فول فريم داشته باشد بايستي ابعاد هر پيكسل به طور قابل ملاحظه اي كاهش يابد. كاهش ابعاد پيكسل ها باعث مي شود هر پيكسل (چون سطح كوچكتري دارد) نور كمتري را دريافت كند و بنابراين جريان الكتريكي ضعيف تري ايجاد كند. براي اينكه عكس گرفته شده روشنايي مناسبي داشته باشد بايستي جريان الكتريكي ايجاد شده ، توسط پردازشگر دوربين تقويت شود. تقويت اين جريانهاي الكتريكي همزمان، باعث افزايش میزان Noise يا پارازيت ميشود. دوربين از مگانيسمهايي كه مجموعاً به كاهنده پارازیت يا NOISE REDUCTION معروفند استفاده مي كند تا از اثر مخرب Noise برعكس بكاهد ولي اين فرآيند باعث افزايش آرتفکتهای ديجيتال و نيز از بين رفتن جزئيات عكس شده و به وضوح از كيفيت عكس مي كاهد. براي مثال ، پاناسونيك FZ50 (با سنسور 10 مگاپيكسلي) نه تنها كيفيت بهتري از پيشينه خود FZ30 (كه سنسوري 8 مگاپيكسلي داشت) ندارد بلكه كيفيت عكس آن بمراتب بدتر است.

عارضه دیگری که از زیاد کردن رزولوشن در یک سنسور کوچک ناشی میشود آن است که با افزایش تعداد فوتوسل ها و بالطبع کوچک شدن آنها ، رزولوشن سنسور از رزولوشن لنز پیشی میگیرد، یعنی چون فوتوسلهای سنسور بسیار کوچک میشوند و لنز نمیتواند به همین میزان شعاع های نوری را از هم تفکیک کند، ممکن است بعضی از فوتوسل ها هیچ شعاع نوری را دریافت نکنند . این مسئله باعث soft ( محو ) شدن تصویر میشود . سازندگان دوربین سعی میکنند از طریق نرم افزاری و با اِعمال sharpening این مشکل را جبران کند که این عمل، خود باعث ایجاد بیشتر ارتفکت ها و غیرطبیعی شدن ظاهر عکس ها می شود.

علت اينكه اكثر حرفه ايها يا كساني كه به عكاسي جدي تر نگاه مي كنند دوربين هاي SLR را به دوربينهاي كامپكت ترجيح مي دهند، (علاوه بر انعطاف پذيري بيشتر دوربين هاي SLR در زمينه تعويض لنز ،کنترل شاتر و دیاف ، فلاش بيروني و ...) كيفيت بهتر عكس ها به خاطر بزرگتر بودن سايز سنسور و نتيجتاً سايز پيكسل ها است والا هيچ عكاسي تمايل به حمل چندين كيليوگرم دوربين و لنزهاي گران قيمت را ندارد.

بنابراين گول مگاپيكسل هاي بالا را نخوريد. مگاپيكسل شايد يكي از كم اهميت ترين فاكتورها در كيفيت عكس باشد. شما با يك دوربين 3 مگاپيكسل مي توانيد عكس هاي خوبي تا سايز 18*13 يا حتي 30*20 سانتیمتری چاپ کنید.

با تكنولوژي امروز در دوربين هاي كامپكت، سنسورهاي بالاي 8 يا 9 مگاپيكسل نه تنها بر كيفيت عكس نمي افزايند بلكه همانطور كه گفته شد از آن مي كاهند. متأسفانه همه كمپانيهاي سازنده دوربين از حربه مگاپيكسل بالاتر به عنوان يك ترفند فروش استفاده مي كنند و اكثر مشتريان نيز در موقع خريد ، بيش از همه به اين فاكتور توجه مي كنند.


منبع: گروه کوهنوردی اُرنت
نوشته شده توسط سعید عریانپور

انتخاب دوربین دیجیتال - راهنمای جامع انتخاب دوربین دیجیتال - اندازه سنسور ، آیا مگاپیکسل بیشتر باعث افزایش کیفیت عکس می شود ؟