بوی بد دهان علل و رفع بوی بد دهان
4-بوی بد دهان ناشی از عوامل عمومی غیربیماری‌زا
در گرسنگی طولانی بوی بد دهان وجود دارد كه حتی با مسواك زدن ازبین نمی‌رود. در افراد مسن بوی بد دهان به سبب تغییرات متابولیك و سایر علل نظیر كم‌آبی بدن، كاهش مقاومت به عفونت، كاهش اشتها و غیره است. در خستگی و ضعف كه بدن نمی‌تواند محصولات فرعی زائد را با سرعتی بیش از سرعت تولید آنها دفع كند، امكان بوی بد دهان است. بوی بد دهان در خانم‌ها بیشتر از آقایان وجود دارد
در مورد نقش تغذیه در ایجاد بوی بد دهان باید گفت كه دهان ما بوی آن چیزی را كه می‌خوریم می‌دهد. به همین دلیل آنهایی كه برنامه غذایی با فرآورده‌های گوشتی دارند، دهانشان بوهای مختلف زیادی نسبت به گیاه‌خواران می‌دهد. همچنین مشخص شده است كه مصرف رژیم پرچربی میتواند سبب بوی دهان گردد. بطور كلی غذاهایی كه پروتئین زیاد و مواد قندی كمی دارند به علت ایجاد مواد سولفوردار باعث بدبوشدن دهان می‌شود. البته نقش غذاهای بوداری مثل سیر و پیاز كاملا معلوم است
بوی بد دهان ناشی از داروها
آنتی‌هیستامین‌ها، آمفتامین‌ها، آرامبخش‌ها، دیورتیك‌ها، فنوتیازین‌ها و داروهای شبه آتروپین باعث كاهش تولید بزاق و بنابراین كاهش شستشوی خودبخودی حفره دهان و در نتیجه ایجاد بوی بد دهان می‌شوند. فنوتیازین‌ها سبب ایجاد زبان مودار می‌شوند
افراط در مصرف دخانیات، كهولت سن، یائسگی، بیماریهای عمومی با تب بالا، اضطراب، كم‌آبی بدن، مصرف بی‌رویه ادویه‌جات و عدم رعایت بهداشت دهان نیز از علل دیگر ایجاد بوی بد دهان هستند
درمان و پیشگیری
چون اغلب بوهای بد دهان به علت عوامل موضعی است، بنابراین حذف این عوامل و اصلاح ناهنجاری‌های موجود در دهان اولین قدم درمان است. رعایت بهداشت دهان شامل مسواك زدن دندان‌ها، لثه، زبان و استفاده از نخ دندان در كاهش بوی بد دهان با منشا دهانی بسیار موثر است. . باید توجه كرد كه زبان یكی از جایگاه‌های اصلی میكروبها در دهان است و این به دلیل جمع شدن عوامل میكروبی در سطح پشتی زبان است و باید یك قسمت ضروری از بهداشت دهان معطوف به زبان شود.
در بیمارانی كه به سبب خشكی دهان (به دنبال مصرف داروهایی كه قبلا ذكر شد و یا بر اثر بیماری) بوی بد دهان دارند می‌توانند از آدامس‌های بدون شكر استفاده كنند
بطور كلی بوی بد دهان ناشی از عوامل موضعی بیماری‌زا زمانی ازبین می‌رود كه بیماری درمان شود و بهداشت دهان رعایت گردد. استفاده از دهان‌شویه‌ها اثر موقتی در كاهش بوی بد دهان دارد. در حقیقت كوشش برای حذف بوی بد دهان با استفاده از دهان‌شویه‌ها علاوه بر اینكه موقتی است، حتی ممكن است بیماری عمومی را نیز از دید دندانپزشك مخفی نگه دارد بطور كلی پوشاندن بوی دهان با یك بوی معطر و قوی‌تر مناسب نیست و درمان باید بیشتر معطوف درمان علت اصلی باشد.
بطور كلی جهت كاهش بوی دهان باید از سیگار كشیدن، نوشیدن نوشابه‌های بودار، خوردن غذاهای با ادویه زیاد، غذاهای گوشتی زیاد، غذاهای معطر شده با پیاز و سیر، افراط در مصرف مواد چربی‌دار مخصوصا كره و روغن‌های مختلف اجتناب شود. در حالی كه خوردن میوه‌های تازه و سبزیجات و بطور كلی رژیم غذایی غنی از فیبر ارجحیت دارد. همین طور نوشیدن آب زیاد در كاهش بوی بد دهان تاثیر بسزایی دارد
__________________
زمستان نیز رفت اما بهارانی نمی بینم
بر این تکرارِ در تکرار پایانی نمی بینم
به دنبال خودم چون گردبادی خسته می گردم
ولی از خویش جز گَردی به دامانی نمی بینم
چه بر ما رفته است ای عمر؟ ای یاقوت بی قیمت!
که غیر از مرگ، گردن بند ارزانی نمی بینم
زمین از دلبران خالی است یا من چشم ودل سیرم؟
که می گردم ولی زلف پریشانی نمی بینم
خدایا عشق درمانی به غیر از مرگ می خواهد
که من می میرم از این درد و درمانی نمی بینم
استاد فاضل نظری |