مدرس کارگاه‌های تئاتر کودک و نوجوان:
مرحله دوم کارگاه "تئاتر آموزشی" اواخر بهمن ماه برگزار می‌شود
مرحله دوم کارگاه سه مرحله‌ای "تئاتر آموزشی" از سوی انجمن نمایشگران کودک و نوجوان و با سرپرستی کورش اسدالهی در روزهای اواخر بهمن ماه و مرحله سوم آن در تابستان 87 برگزار خواهد شد.
کورش اسدالهی، مدرس این کارگاه که سال‌ها در انگلستان تحصیل و فعالیت کرده در گفتگوی اختصاصی با سایت ایران تئاتر گفت: در ملاقاتی که با ایرج راد داشتم سطح تئاتر کودک ایران مطرح شد و این که سال‌هاست که نوع اجرا تغییر نکرده، در حالی که طرح‌های بسیاری آمده، افراد صاحب‌نام زیادی کار کرده‌اند و رفته‌اند ولی طرح و متد علمی مطرحی باقی نمانده است.
وقتی به راد گفتم که سال‌ها پس از تحصیل در زمینه تئاتر آموزشی با کودکان و برای کودکان فعالیت کرده‌ام و در انگلیس کمپانی داشته‌ام که در این زمینه فعالیت می‌کند، پیشنهاد دادند در ایران ورک‌شاپ آموزشی برای هنرمندان انجمن نمایشگران کودک و نوجوان برگزار شود.
وی توضیح داد: در تمام دنیا اصول آموزشی این متد در مدارس به کار گرفته می‌شود. در این روش بچه‌ها در مرکز آموزش قرار می‌گیرند. به آنها اختیار داده می‌شود و آنها را درگیر مسائل آموزش می‌کنند و به نوعی مسئولیت آموزش را بر عهده خودشان می‌اندازند. کودکان اگر با لذت به آموختن دعوت شوند همیشه آماده فراگیری هستند. این متد از تئاتر برای آموزش استفاده می‌کند. تکنیک‌های به‌خصوصی دارد که در طی سال‌ها تمرین و امتحان به دست آمده و روانشناسان، معلمان و هنرمندان در شکل‌گیری آن همکاری داشته‌اند.
وی با بیان این که معلم در عین حال که همبازی و همکار بچه‌ها می‌شود می‌تواند قدرتش را در کلاس حفظ کند گفت: دنیای هنر و آموزش دست به دست هم داده اند تا سهل‌تر به اهداف آموزشی دست پیدا کنیم.
وی با تشریح مراحل طراحی شده ورک شاپ گفت: هدف من و آقای راد این بود که ابتدا این شیوه را به میان هنرمندان آورده و در آینده به معلمان و مربیان آموزش دهیم. حتی تماس‌هایی از آموزش و پرورش داشتیم که با آموزش معلمان به طرح یکسان آموزش سراسر کشور دست پیدا کنیم. بنابراین در آینده علاوه بر هنرمندان از طریق مدارس و آموزشگاه‌ها آن را گسترده‌تر خواهیم کرد.
وی درباره تکنیک‌های تئاتر آموزشی به برخورد مخاطب با مسائل، درگیر کردن مخاطب کودک به عنوان بازیگر اصلی تئاتر با هدایت معلم-بازیگر اشاره کرد و آن را اصل اصلی این شیوه نامید و توضیح داد: معلم-بازیگر شخصی است که هم نقش راهنما و معلم را بازی می‌کند و هم این که در لحظات موردنیاز به عنوان همبازی بچه‌ها نقشی را بر عهده می‌گیرد. حضور معلم-بازیگر باعث می‌شود که منطقه هدف که از ابتدا برای آموزش در نظر گرفته شده از یاد نرود.
وی افزود: شما ابتدا باید بخشی را که منطقه اصلی آموزش و پرورش است، به عنوان هدف در نظر بگیرید. برای مثال این بازی چه قصدی دارد؟ آیا ویژگی شخصیتی خاصی را تقویت می‌کنید؟ اصول روابط اجتماعی را می‌آموزید؟ مسائل ترافیک یا درس‌های ریاضی، جغرافیا، تاریخ و... را آموزش می‌دهید؟ شما برای آن ناحیه هدف درام می‌سازید و برای بچه‌ها در این درام نقشی در نظر می‌گیرید و به عنوان معلم نقشی همراه یا مخالف بچه‌ها را بازی خواهید کرد. در این درام ابتکار و خلاقیت بچه‌ها مسائل را حل می‌کند؛ بنابراین در حین حل کردن عملی مسائل، یاد می‌گیرند.
اسدالهی ضمن ارائه چند مثال درباره آموزش حروف الفبا، ریاضیات و جغرافیا گفت: در این شیوه آموزشی تئاتر، درام در یک پروسه اپیزودیک پیش می‌رود و امکان دارد سه یا چهار هفته طول بکشد. برای مثال درام را به این صورت طرح کنید که بچه‌ها در یک دهکده با مرغ و خروس‌ها و دیگر جانوران اهلی زندگی می‌کنند و هر روز در یک ساعت خاص غولی وارد دهکده می‌شود و یکی از حیوانات را با خود می‌برد. در این درام بچه‌ها برای نجات از دست غول باید راهکارهایی بیاندیشند، محاسبه زمان و مسافت انجام دهند، مسائل متعدد زندگی را حل کنند، تصمیم‌گیری کنند، رأی بدهند. حال، مربی یا اهداف مختلفی که در این روستای فرضی در نظر می‌گیرید می‌تواند حتی نقاشی کردن خیالی، نقشه کشیدن و... را آموزش دهد. این درام چند هفته می‌تواند طول بکشد و بچه‌ها چون متعلق به آن آموزش هستند آنچه آموخته‌اند را از یاد نمی‌برند. آنها مجبور به خلق جواب می‌شوند.
وی درباره دست‌آوردهای این متد در نظام آموزش مدارس به ارتقاء مسئولیت‌پذیری، اعتماد به نفس، تحلیل‌گری، تمرکز و گروه‌پذیری بچه‌ها اشاره کرد.
وی ضمن یادآوری این که بچه‌ها به سرعت میان معلم و نقشی که او بازی می‌کند، تفکیک قائل می‌شوند گفت: وقتی معلم وارد بازی می‌شود بچه‌ها احساس لذت می‌کنند و از آنجا که خودشان امکان دارد زمان طولانی بازی را صرف بستن قرارداد کنند درک بالایی نسبت به قراردادهای بازی دارند بنابراین جذب درام می‌شوند.
اسدالهی درباره آموزش معلمان در بکارگیری این متد تئاتری گفت: موفقیت معلم در استفاده از این متد به استعداد او ربط ندارد بلکه به خواستن او ربط پیدا می‌کند. در این مسیر بچه‌ها به او کمک می‌کنند. البته این متد نیز به تمرین در مقابل تماشاگر نیاز دارد اما به خاطر داشته باشید که معلمان اصلی‌ترین سازنده‌های آن هستند. ما هنرمندان در این متد به طور مستمر با معلم در تماس هستیم و درباره تمام مراحل و نتایج و اهداف درام با معلم مشورت می‌کنیم.
وی درباره مرحله اول ورک شاپ آموزشی در ایران و گروه هنرمندان شرکت‌کننده در آن گفت: هنرمندان تئاتر کودک در ایران استعداد خوبی دارند و مشتاق بازی کردن هستند؛ گر چه هر کدام سال‌های سال تجربه حرفه‌ای تئاتر را دارند. ما با همکاری و همبستگی جلو رفتیم و در فضایی لابراتواری با ابزاری جدید دوباره بازیگری کردیم و فکر کردیم، از یکدیگر چیزهای جدید یاد گرفتیم. اگر این متد به بچه‌های ما هویتی مجزا بدهد و اعتماد به نفس پیدا کنند فضای دوباره اختراع کردن را پیدا می‌کنند و صاحب آن می‌شوند. مسلماً وقتی دوباره جمع شویم همه با تمرکز بیشتر و آزادانه‌تر عمل خواهیم کرد.
با تشکر فریبا