[رزیتا]

چه کساني دچار پوکي استخوان مي شوند؟


هر کس ممکن است دچار پوکي استخوان شود، اما بعضي افراد نسبت به ديگران بيشتر در خطر ابتلا به اين بيماري هستند.

در هر شخصي ، بروز پوکي استخوان بستگي به عواملي مثل سن ، جنس و نژاد دارد.يک خانم سالخورده نسبت به يک مرد جوان بيشتر در خطر ابتلا به اين بيماري است و يک سياهپوست آفريقايي نسبت به يک آسيايي يا اروپايي کمتر در معرض ابتلا به اين بيماري قرار دارد.

عوامل ژنتيکي و وراثتي در تعيين حداکثر توده استخواني موثر هستند و همچنين ممکن است در سرعت از دست دادن استخوان به علت افزايش سن هم نقش داشته باشند.



عوامل ژنتيکي:

از آنجا که پوکي استخوان بسيار شايع است ، بسياري از افراد اثرات اين بيماري را در يک يا چند نفر از خويشاوندان خود مي بينند و نگران اين هستند که آنها هم ممکن است اين بيماري را به ارث ببرند.پوکي استخوان مشکلي است که در نتيجه افزايش سن ايجاد مي شود، اما بعضي از افراد را بيشتر از سايرين مبتلا مي کند. هيچ ترديدي وجود ندارد که عوامل ژنتيکي در ايجاد اين بيماري دخيل هستند، اما اين عوامل در ايجاد اين بيماري زياد قوي نيستند.



بيماري هاي زير و درمان هاي آنها باعث افزايش خطر ابتلا به پوکي استخوان مي شوند:

يائسگي زودهنگام: يائسگي به زماني گفته مي شود که عادات ماهانه يک خانم متوقف مي شود که معمولا در سنين حدود 50 سالگي اين امر اتفاق مي افتد.به يائسگي قبل از اين سن ، خواه به علت طبيعي يا در نتيجه برداشتن تخمدان ها، راديوتراپي يا شيمي درماني براي سرطان ها، يائسگي زودهنگام گفته مي شود.

خانمهايي که يائسگي زودهنگام دارند يا کساني که به هر علتي دچار کمبود استروژن شده اند، در معرض خطر بيشتري براي ابتلا به پوکي استخوان هستند.آمنوره: آمنوره يا فقدان عادات ماهانه قبل از يائسگي ممکن است به دلايل مختلفي ايجاد شود. اين وضعيت در خانمهاي مبتلا به بي اشتهايي هاي عصبي و نيز در خانمهاي لاغري که تمرينات ورزشي شديد مي کنند مثل ورزشکاران حرفه اي يا ژيمناست ها بسيار شايع است.

همچنين در خانمهايي که دچار بيماري هاي مزمن مثل بيماري کبدي يا التهاب روده ها هستند، آمنوره ديده مي شود. در آمنوره ، هورمون جنسي استروژن کاهش مي يابد که عامل خطر براي بروز پوکي استخوان است.بيماري هاي تيروئيد: پرکاري تيروئيد اگر به اندازه کافي درمان نشود، مي تواند منجر به از دست دادن استخوان و در نتيجه پوکي استخوان شود.همچنين در موارد کم کاري تيروئيد، در صورت استفاده بيش از اندازه از هورمون تيروئيد همين اثر ممکن است ايجاد شود؛ بنابراين خانمهايي که از قرصهاي تيروئيد استفاده مي کنند بايد با انجام آزمايش هاي منظم خون از ميزان هورمون تيروئيد خونشان باخبر باشند.


سابقه قبلي شکستگي استخوان: افرادي که دچار يک يا چند شکستگي استخوان بر اثر پوکي استخوان شده اند، احتمال زيادي دارد که در آينده نيز به شکستگي هاي ديگري مبتلا شوند.دليل اين وضعيت روشن نيست اما ممکن است به علت ساختمان شکننده استخوان آنها باشد.


ساير بيماري ها: بيماري هاي ديگري نيز وجود دارند که مي توانند پوکي استخوان ايجاد کنند. اين بيماري ها شامل بيماري کبدي مزمن ، نارسايي کليه ها و التهاب روده ها مي شوند.

عوامل خطر مرتبط با نحوه زندگي بسياري از جنبه هاي زندگي روزانه مي تواند روي استخوان ها اثر بگذارد که گرچه اثر اين عوامل روي استخوان و ايجاد شکستگي به طور کلي کمتر از عوامل خطري هستند که قبلا شرح داده شد، اما از اين نظر که مي توان اين عوامل را اصلاح نمود و خطر پوکي استخوان را کاهش داد، اهميت دارند:عدم فعاليت بدني/ رژيم غذايي/ الکل/ سيگار کشيدن



تشخيص پوکي استخوان

از آنجا که بيماري پوکي استخوان قابل پيشگيري است ، تشخيص هرچه سريع تر آن در افراد، بسيار حائز اهميت است.

در عمل اين بدان معني است که قبل از بروز شکستگي ، کاهش توده استخواني را تشخيص دهيم. تا همين اواخر، اين امر ممکن نبود؛ اما امروزه راههايي وجود دارد که به وسيله آنها مي توانيم مقدار استخوان را در افراد اندازه بگيريم.

اندازه گيري توده استخواني معمولا در قسمتهايي از اسکلت بدن انجام مي شود که احتمال شکستگي در آنها بيشتر است ؛ يعني مچ دست ، ستون فقرات و استخوان فوقاني ران. اندازه گيري توده استخواني اطلاعاتي در مورد احتمال بروز شکستگي مي دهد.همان گونه که اندازه گيري فشار خون اغلب براي پيش بيني خطر بروز سکته مغزي انجام مي شود يا اندازه گيري سطح کلسترول خون براي پيش بيني احتمال بروز بيماري قلبي صورت مي گيرد، بنابراين اندازه گيري توده استخواني هم براي ارزيابي احتمال بروز شکستگي انجام مي شود.

آزمايش خون و ادرار با انجام آزمايش خون و ادرار نمي توان پوکي استخوان را تشخيص داد. اما با اندازه گيري انهدام و ساختن استخوان مي تواند براي اندازه گيري سرعت از بين رفتن استخوان استفاده شود. اين يک روش تحقيقاتي است و در کلينيک ها معمولا استفاده نمي شود، زيرا به اندازه کافي دقيق نيستند.