[افسون 13]

نگاهی به زندگی عشایر ایلام

در حالیکه زندگی شهرنشینی امروزی با تجمل گرایی همراه شده است ولی"ساده زیستی" همچنان در زندگی عشایر حرف اول را می‌زند و این سادگی با جاذبه های فراوانی همراه است .

عشایر مردمان پر تلاشی هستند که در سراسر کشور نقش مهمی ‌در چرخه اقتصادی جامعه دارند ؛ چراکه آنها با سختکوشی و تلاش خود برای تأمین نیازهای جامعه در بخش فرآوده های دامی‌ همواره می‌کوشند . کسی نمی‌داند که این تولیدات دامی‌ که در سطح کشور نیازهای مردم را تأمین می‌کند با چه رنج و مشقتی توسط عشایر به دست می‌آید که آنها مصرف می‌کنند . در این بین از زمان قدیم تا دیرباز زندگی عشیره ای در استان ایلام رواج داشته و هنوز هم دارد .

زندگی عشایر یک زندگی کاملاً ساده است با آدمهای بی آلایش و صاف و اینجا خبری از تجمل گرایی و ریا نیست اینجا نمونه ای از خانه های عشایر است که با چادر و چیت ساخته شده و از مصالح آنچنانی خبری نیست آنها با یک چادر و چیت خانه ای به اسم "کولا" درست کرده اند .


کولا نوعی آلاچیق است که به وسیله چوبهای گوش دار با ارتفاع لازم به صورت سرپناهی مکعب شکل ایجاد می‌شود .


البته ساخت کولا با شیوه های مختلف انجام می‌شود ولی در اینجا از چادر و چیت استفاده شده است که این دو توسط خود عشایر بافته می‌شود .حال تصور کنید در این چادر عشایر زیر باران ، برف ، سرما و گرما زندگی می‌کنند این نمونه ای از سختی زندگی مردم عشایر است .


جایگاه آتش در بین مردم عشایر

در زندگی عشایر خبری از اجاق گاز نیست اینجا با یک آتش زدن چند هیزم برای پخت و پز استفاده می‌شود . اینجا برای پخت نان محلی هم از هیزم استفاده می‌شود . چای درست کردن با آتش طعم و مزه ای دیگر دارد . نان محلی عشایر از طعم و ویژگی خاصی برخودار است و در واقع غذاهای مردم عشایر از نان محلی ، روغن محلی ، شیر و گوشت تأمین می‌شود و کمتر به سراغ غذاهای امروزی می‌روند . این مردم دنبال ایراد گرفتن و کلاس گذاشتن و .. نیستند و در عین حال که مردمی‌ بسیار مهمان نواز هستند با هر آنچه در توان داشته باشند و در خانه باشد از مهمانان خود پذیرایی می‌کنند .

صفا و صمیمیت و دروی از زندگی شهرنشینی یک نوع آرامش خاص در بین زندگی مردم عشایر به وجود آورده است که آنها فقط به کار خود فکر می‌کنند .

مردم عشایر همواره از مشکلات زیادی رنج می‌برند و تنها منبع درآمد از طریق همین دامداری است که با این شرایط سخت تعدادی از آنها نیز از به شهرها رفته اند و عشایری را رها کرده اند . عشایر همواره برای تهیه آب با مشکل مواجه هستند چون معمولاً در مکانهایی مستقر می‌شوند که آب نیست و مجبور هستند آب را با دبه های بزرگ و کوچک به سمت چادر خود بیاورند .

زندگی عشایر حمام و یخچال ندارد و مردم از "مشکه" برای حفظ آب استفاده می‌کنند که البته آب در داخل آن به شکل خنک حفظ می‌شود .

"مشکه" توسط خود مردم عشایر درست می‌شود و در واقع یک وسیله ضروری در زندگی عشایر به خصوص در فصل تابستان است . از این مشکه برای تبدیل ماست به دوغ و کره نیز استفاده می‌شود که به وسیله زنان عشایر درست می‌‌شود .

زنان همانند مردان یک پای کار در خانه هستند و آنها در مواقعی که مردان گوسفندان را برای چریدن می‌برند در کارهایی نظیر پخت نان و تمیز کردن خانه ، دوشیدن شیر گوسفندان کمک می‌کنند .

در زندگی عشایری که غالباً سیاه چادر نشینی است توسط زنان دست بافته هایی مانند چیت و بافت سیاره چادر و ... تهیه می‌شود .


پوشاک مردم عشایر

علاوه بر این زنان لباس و پوشاک خود را تهیه می‌کنند و اکثریت تزئینات این نوع لباسها به دست هنرمندانه زنان شکل می‌گیرد .

عشایر ایلام از لحاظ پوشش لباس دارای تنوع رنگ هستند و بیشتر زنان عشایر از لباسهای کردی استفاده می‌کنند .

درحالیکه در زندگی امروز شهرنشینی می‌توان انواع لباسهایی را دید که با فرهنگ ما ارتباطی ندارد ولی مردم عشایر از لباسهایی که از فرهنگ آنها شکل می‌گیرد استفاده می‌کنند .

در بین عشایر متأسفانه تحصیل کمتر برای دختران و زنان وجود دارد و بیشتر آنها مشغول کار با مردان در زندگی می‌شوند . عمده دلیل عدم تحصیل مردم عشایر کوچ رو بودن آنهاست چراکه در روزهای طولانی در مسیر ییلاق و قشلاق هستند و به همین منظور کمتر دنبال تحصیل هستند .

با نگاه کلی به زندگی عشایر می‌توان گفت عشایر مردمانی هستند که در عین ساده زیستی مردمانی پر تلاش هستند و بیشتر وقت خود را صرف دامداری می‌کنند .

مسئولان باید به این قشر برای حل مشکلات معیشتی آنها کمکهای فراوان و امکانات بیشتر اختصاص دهند و از آنها برای تولیدات بیشتر حمایت کنند .

یکی از بزرگترین مشکل مردم عشایر بحث خرید تولیدات فرآوده های دامی‌است که متأسفانه برخی دلالان این فرآوده ها را با قیمت بسیار پایینی از مردم عشایر خریداری می‌کنند و به قیمتهای گزاف به فروش می‌رسانند و درآمد کمی ‌نصیب مردم عشایر می‌شود در حالی که آنها زحمت اصلی را کشیده اند .

زندگی عشایر در عین سادگی خود یک جاذبه مهم گردشگری برای مردم شهرهاست چراکه با کمترین امکانات بیشترین تلاشها را در زندگی انجام می‌دهند .


منبع : mehrnews.com