کۆت و دیل
کـۆت و دیــلـى قــــژى جــــوانـتــــم
ئەســیرى لەش و لاى تێک ســمڕاوتــم
لە فکرمداى هەمیشە وەختە بۆت بمرم
حـەزم لـە لێـوتە ببێ بـە مـەزەى دڵــم
پێکەکەشــم با مـاچى هەموو باڵات بێ
بەسە تا کەى ئەوەندە دڵـم لە لات بـێ
چــەنـد شـــل و مـل و نـەرم و ناســکیت
زۆر بـآ عــەیبـى نـازانـم تـۆ چـۆنـیـت
لـەگـەڵ ئـەوانــە دەســـتم نـاســـرەوێ
بە هەموو لەشـتــا ئــەیــەوێ بـگــەڕێ
بـــا هـەر بڵێ ى شـــێـتـــە بــە مــــــن
بـەس باڵاى تـۆ وون نــەبـێ لـە مــــــن
شەو
دیـسـ’’ـانـــەوە شـــــەو هـاتــەوە
خــەمـە ناخۆشەکانم بیر کەوتەوە
هیچ هاوڕێم نیە تەنانەت تاریکیش
هـەتــا بـەیــان ئـەخــۆمـەوە پیـش
چـوار دیوارەکەم لەگەڵ گوڵەکـانــم
بـــوون بـە هـاوڕێ بــۆ ژیــانـــــــم
بە شـــەو بـەڕۆژ لـە بــەر چـــاومــن
قســـەیــان بــۆ ئـەکـەم بێ وەڵامـن
هەڕەشە مەکە
بــــرۆکــانـت وەک شــمشـــێـر هەڕشـــە ئـەکـەن
بــــرژانــەکـانـت وەک پــاســـوان یـەشـــک گــرن
لـــە تــرســــیــان نـــاوێــرم سـەیرى چاوت بکەم
کــــە ســــەیـریـشـــت ئـەکـەم زوو چـاو لائـەبـەم
زوزڵـفـەکـانیشــت پاســەوانى کــوڵـم و ڕومـەتــن
بەڵام دڵنیابە ئەم حەرەسانە ڕێ لە هارى من ناگرن
ئــەبــێ هــەر مــاچـــى بـکـەم دەم و لـێــوى تــــۆ
بــەوەش نــاوەســتـم ئــەمــەوێ ســـیـنـەى تـــــۆ
بــــا بــزانــى بـــەوەش تــێـر نـــاخـــۆم خــــــۆ
لــەســـــەر تـــا پــێ هــەمــوویــم ئــەوێ بــەکـۆ
بۆ ئەحە
ئەحەى دڵ و گـیـان قوربـانت بـم
دڵ و ڕۆح و هـەنـاســەو جـەرگــم
ئەگەر ئەزانى چەند شـیرینـى لام
کە تـۆ هاتى ژیان خـۆش بـوو لام
دیسان قوربانت بم دڵەکەى هەوار
قــەت خــوا نـەکـا بـبـى نــادیـار
ئـەحە گیـان زۆرم خـۆش ئـەوێیـت
نـازانم تـۆش وایـت شــێت و وێت؟
کە ئەتبینم
مـــن مــەســـتـم بــە بـیـنـیـنــى بـــاڵات
ســەر ســام ئەبم بە لـەبەرکـردنى ئـاڵات
وادەى نـەخشـینى لەگەڵ ئەو لەشـە جوانە
ماڵـى دڵـم هــەردەم کــردووە بـە وێـرانــە
بۆ ئەو لەشـە نەرم و ڕێکەم لێ حەرامەکەى
تـۆ نـازانى بە لەنجـەو لارم شـێتم ئەکەى
حـەزم لـە پێـکـى عارەقى ســینـەى تـۆیـە
لــە مـاڵـى دڵــم بــۆ لـەش و لارى تـۆیـــە
شــێتت کـردم ئەوەندەت جـوانی تـێدایـــە
نەرم و ناســک و پڕى ئەمە چیـە خودایـــە
خــۆت پــەیـمــانــت داوە بـتـنـۆشـــــــــم
لــە ئـێـســـتـاوە بــۆت ســـەرخـۆشــــــــم
جوانى یارم
وا تــۆ دەرکــەوتــى لـەنــاو کـچـانــــــا
تۆ جوانترین گـوڵى لە هەمــوو ژیـانـــــا
بـــاڵات بــەرزەو تــاکـى لــــــە دوورەوە
هەمـوویـان بــا خـۆیــان بـشـــارنــــەوە
ورشــــەو پـرشـــەى جـــوانـى ڕووى تــۆ
گەنج و پیرى سـەر ڕێ کەوتنە گفت و گـۆ
بـە هــاتــو هــاوار و بــە تـەعلـیـق دان
جا هەندێکیشیان خۆیان ئەکەنە قوربان
مـنـیـش نــاوێــرم بڵـێــم هــى مـنــــــە
نـابینن لە دورەوە بـۆم ئەکات شـــنــــە
وا دڵیشـــم خـــەریـکە شــەق ئـەبـــات
ئەم خەڵکە ســەیرى جوانى یارم ئەکات
یاریشم بێ ویژدانانە خۆى جوان ئەکات
نازانێ بىِ چـار شــێو دڵم لـەت ئـەکـات
چیم لێ کردوى
بــۆ عاجــز بــووى چـیــم لـێ کـردوى
تــەنـهـا مـاچـێـک لـە لــێـوم بــردوى
خۆ دنیا ئاخر نابێ من مـاچ کـەم تــۆ
ئاخر ناتوانم خۆم بگرم هیچى تر خۆ
لێت تـاڵ کـردم ئـەو مـتاچـەى کــردم
بـو بــە زەهـرى مـار چـووە گـەردنـــم
ماچى تـۆ بـۆ من شـــیـفـاو دەوایـــــە
لـەزەتى گـەورە لـە مـاچـى گەردندایە
با خەوت لێ بکەوێ
با خەوت لێ بکەوێ لەسەر سینەکەم
بێ ترس بخەوە ئەى هەناســەکـەم
بـێزارت نـاکـەم هـەڵــت نـاســێنـم
خۆ زۆریش شـەیداى ماچ و گـەردنتم
فـیداى بـاڵاو جــوانـى جەســتـەتـم
شــەیداى ناوقەدو بەرزى ســینەتـم
بـەڵام هیچ نـاکەم هەڵـت ناســـێنـم
تەنیا سەیر ئەکەم پڕ بە چاوانــــم
تا تاسـەى دوریت دەرچێ لە گیــانم
با تێـر خەو ببى لەسەر جەسـتەکەم
کە هەسـتاى ئەوسـا تێر ماچتەکــەم
بـــە دڵــى خــۆم بـاوەشـــــتـەکـــەم
خۆت حەزت لێیە
بۆ پێت ناخۆشـە کە خەڵکى ســەیرت ئـەکـەن
تۆ بەم جوانیە ناز دەکەى ئەتەوێ هیچ نەکەن
دە بـەس خـۆت دەربخـەو خـۆت جـوان بـکــــە
با خەڵک نەتبینێ و ماڵى منیش وێران مەکــە
دارو بــەرد لـە تــۆ هـاتـونـەتــە جـــــــواب
ئـــەوەنـدە جــوانــى تــۆ هــەى ســــەگـبـاب
خـــــۆتــت ئــەوەنــدەى کـــە دەرخـســـتــووە
بـە نــازو مـەکــرت عـالـەمـت شــێت کــردووە
چــاوت بــووە بـە نـیـشــانـە ئـەیـســێنێتەوە
ئەوەى ئەتبینێ بە تاسـەتەوە سـەر ئەنێتـەوە
کــوژراوى قـســەى خــۆش و پــڕ نــازى تـــۆم
ســــوچــم چــیــە تــۆ وا ئـەکــەى پـێــــــــم
سوجدە
هیچى تر ســوجدە بـۆ تـۆ نابــــەم
ئـەڵێـى شــێـتـى لـێت تـێـنــاگــەم
ڕۆژێک خـۆشـتەوێم ڕۆژێـک بـێـزارى
چـۆن بـەم شــێوەیـە ئـەبێ دڵــدارى
قســەى ناخۆش جـەرگى هـەژانــدم
وەک گـەڵاى پـایز هـەڵـی وەرانــدم
خۆ دنیا ئاخر نەبوو ڕووم لە دڵت نا
هـەمـوو ڕەنـجـى دڵـمـت بــە بـــا دا
خوا هەڵناگرێ ئـەم هـەموو خـەمــە
بۆ ئەم خۆشــەویسـتیەت وا لا کەمە؟
بۆنت خۆشە
ئـاى گـوڵـەکـەم چــەنـد بــۆنت خـۆشــە
ئـەو دڵـەم دائـم بــۆ تــۆ پـڕ لـە جۆشـە
بـۆنـى ئـارەق و ســـیـنـەى خـۆشــى تــۆ
دڵـنـیــام تــۆ بـەم دەردە ئـەمـکوژى خـۆ
ئــەمـەوێ بـخـۆم شــیـلـەى لـێـوى تــــۆ
ئـەوســا ئەبـم بـە چـواردە سـاڵ لـە نــۆ
ئـەو وردە شـــەکـرەى بـە گـۆنــاى تۆیــە
نازانم کێ ئەیخوا ئەو خوا پێداوە کێ یە
بـەڵــێ هــەر مـنـم ئـەوەت پـێ ئـەڵـێــم
بـە دڵـت بڵێ کــەس نـەیـەنێـتــە جـێـــم
وەرە
وەرە دەســت لـە مـلانـم بـە
گــوڵـى نــاو گــوڵانـم بــە
بـۆنـى خـۆشـــى ماڵـم بــە
چـــراى دیــوەخــانــم بــە
هــێـزى دڵ و گــیـانـم بــە
ڕونـــاکـى شــتەوانـم بـــە
پێکەنینى تۆ
کـە گـوێـم لـەو قاقا خـۆشــەى تـۆ ئـەبــێ
هــەمــــوو خــەم و دەردم بـیر ئـــەچـــــــێ
حەزەکەم لەو کاتەدا ســەیرى جـوانیت کـەم
باوەشــت پیـا کـەم تێر تێر مـاچـت کـــــەم
هێنـدە خــۆشــە دەنگ و ســەداى قاقاکـەت
ئەزرنگێتـەوە لە گـوێما قوربانى ئـازاکـەت
جــار جــارێ وەکـو شــێت تـوڕەشــەبێ لێــم
لێت وەرەگرم تورەیش بەس عاجز نەبى لێـم
بـەس شـەرتم کـردووە هـەر تورەبونێکى تـۆ
مــاچ کـەم هـەمـوو بــاڵا جـوانـەکـەى تــــۆ
نابێ یەک قسـەش بـکـەى تــاوانبـارى تـــۆ
چونکە شەرەکان لە تۆوە دەست پێ ئەکات خۆ
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )