تلسکوپ زمینی جمینی برای اولین بار برای تنظیم لنزهای خود از سیستم لیزری سدیمی استفاده کرده است که می تواند پنج ستاره راهنمای مصنوعی را در آسمان به وجود آورد.
به گزارش خبرگزاری مهر، رصدخانه های بزرگ متعددی هستند که یک تک پرتو لیزر را به آسمان می تابانند تا بتوانند میزان آشفتگی اتمسفری و میزان خطای لنزهای خود را اندازه گیری کنند. با این حال تلسکوپ جنوبی جمینی به تازگی سیستمی پنج لیزری را مورد آزمایش قرار داده است تا به این شکل بتواند تنظیم سیستم نوری تلسکوپ را با قدرتی بیشتر انجام دهد.
بسیاری از تلسکوپهای بزرگ جهان به سیستمهای قدرتمند لیزری مجهز بوده و یا در حال تکمیل آن هستند تا بتوانند با استفاده از آن پرتوهای قدرتمند لیزر را به ارتفاعات اتمسفر بتابانند. این کار ستاره مصنوعی راهنمایی به وجود می آورد تا با کمک آن بتوان سیستم نوری تلسکوپها را تنظیم کرده و به تصحیح دید آنها پرداخت. در صورتی که تمامی بخشهای یک تلسکوپ به خوبی کار کنند می توانند تصاویر واضحی را از اجرام کیهانی به ثبت برسانند.
اکثر رصدخانه ها از تک پرتوهای لیزری استفاده می کنند که تک بودن این پرتوها می تواند دامنه قابلیت تنظیم تلسکوپ را با استفاده از لنزهای قابل تنظیم محدود کند. اما پیشرفت جدید در تلسکوپ جمینی در ارتفاعات آندس شیلی می تواند میزان قابلیت انطباق پذیری و تنظیم لنزهای تلسکوپ را در میدان دیدی وسیعتر امکان پذیر کند.
محققان در تلسکوپ جمینی در 22 ژانویه سال جاری به صورت آزمایشی لیزری را به اتمسفر زمین شلیک کردند که منظومه ای از پنج ستاره چسبیده به هم را در آسمان به وجود آورد.
این پرتو لیزری که قدرت آنها هزار برابر بیشتر از لیزرهای دستی معمولی است با استفاده از اتمهای سدیم به رنگ زرد درآمده و در قطر 589 نانومتر تنظیم شد. پس از اینکه پرتو لیزری به پنچ پرتو مجزا تقسیم شد، نور لیزر، اتمهای سدیم که به صورت طبیعی در لایه مزوسفیر زمین در ارتفاع 90 کیلومتری قرار دارند را درخشان کرده و منجر به درخشش آنها در طول موجی مشابه طول موج لیزر خواهد شد تا به این شکل پنج ستاره راهنمای مصنوعی در آسمان به وجود آید.
تلسکوپ جمینی اولین تلسکوپی است که از تکنیک پرتوهای چند گانه لیزر سدیمی استفاده می کند. مدیر این پروژه در تلسکوپ جمینی می گوید سیستم لنزهای سازگار ترکیبی چندگانه جمینی یا MCAO به دریچه دیافراگم هشت متری این تلسکوپ امکان می دهد میدانی به وسعت دو دقیقه قوسی را پوشش دهند، فضایی 15/1 برابر سطح کره ماه. اخترشناسان نیز در نظر دارند در سال آینده از این قابلیت جمینی در مطالعه بر روی پدیده های کیهانی مختلف، از ستاره های تازه متولد شده گرفته تا کهکشانهای دورافتاده استفاده کنند.
بر اساس گزارش نیوساینتیست، دست کم دو مجموعه تلسکوپی دیگر در جهان در تلاشند تا سیستم لیزری خود را به منظور خلق ستاره های مصنوعی راهنمای چندگانه راه اندازی کنند. در سال 2007 تلسکوپ VTL سیستمی به نام ستاره های راهنمای طبیعی را مورد آزمایش قرار داد. در همان سال نیز تلسکوپ MMT در آریزونا برای خلق ستاره های پرنور مصنوعی از پرتو لیزری قدرتمندی استفاده کرد.