[مهدی]

در حالي طرح انتقال مرجان‌هاي بندر شهيد بهشتي چابهار حدود يك هفته است كه با حضور ناظران سازمان حفاظت محيط زيست در حال انجام است كه گزارش‌هاي دريافتي حاكي از قتل عام وسيع مرجان‌هاي منطقه به دليل عدم حضور مدير فني و كارشناس پروژه حكايت مي‌كند؛ به شكلي كه مديركل محيط زيست سيستان و بلوچستان با انتقاد از وضعيت كنوني انتقال مرجان‌ها تاكيد كرد كه اگر مدير فني و كارشناس پروژه تا روز يكشنبه در محل پروژه‌ حاضر نشوند، اجازه‌اي براي انتقال داده نمي‌شود.

به گزارش خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، پس از اجراي مرحله آزمايشي طرح انتقال مرجان‌هاي بندر شهيد بهشتي چابهار در فروردين ماه سال جاري طي توافقي كه بين سازمان بنادر و دريانوردي و سازمان حفاظت محيط زيست صورت گرفت قرار شد با رعايت ملاحظات زيست‌محيطي و رعايت ضوابط توافق شده، مجري نسبت به انتقال 4/1 هكتار مرجان‌هاي متراكم و 5/3 هكتار مرجان‌هاي با تراكم كم اين منطقه به سايت جديدي كه در جنب بندر شهيد كلانتري مقابل هتل «ليپار» واقع است، اقدام كند.

اين در حاليست كه از همان ابتداي امر يعني اوايل مرداد ماه سال جاري، مجري پروژه قصد داشت كار انتقال مرجان‌هاي اين بندر را بدون رعايت مفاد تفاهمنامه با سازمان حفاظت محيط زيست آغاز كند كه با حضور بموقع ماموران گارد محيط زيست چابهار متوقف و موضوع به دادگاه كشيده شد و بازپرس شعبه دوم دادسراي عمومي و انقلاب شهرستان چابهار اين بار خود شخصا با حضور در محل و بررسي مدارك و مستندات موجود و پوشيدن لباس غواصي به زير آب رفت تا از نزديك در جريان اتفاقات صورت گرفته قرار گيرد.

اما در حالي كه مدير كل محيط زيست سيستان و بلوچستان در آن زمان تاكيد كرده بود كه هنوز توفان‌هاي «مانسون» در منطقه به پايان نرسيده است و به نظر نمي‌رسد كه زيرساخت‌هاي لازم آماده باشد، لذا فعلا اجازه‌اي براي انتقال مرجان‌ها نمي‌دهيم چرا كه معتقديم اين اقدام با شرايط موجود موجب نابودي مرجان‌هاي منطقه شده و هرگونه تعجيل بدون رعايت ملاحظات و الزامات زيست‌محيطي در اين خصوص، تمامي تلاش‌هاي صورت گرفته طي سال‌هاي گذشته را به هدر مي‌دهد؛ مجريان پروژه مجددا با اصرار و تقبل همه شرايط سازمان محيط زيست آنهم فقط به صورت زباني عمليات انتقال مرجان‌ها را از حدود يك هفته قبل آغاز كردند.

اين در حاليست كه به گفته مسوولان، مجريان پروژه در اين مرحله جديد نه تنها هيچ كدام از تعهدات خود را انجام ندادند، بلكه فقط تلاش كردند تا موضوع را طوري جلوه دهند كه سازمان حفاظت محيط زيست مخالف اجراي پروژه ملي طرح توسعه بندر شهيد بهشتي چابهار است! اين در حاليست كه طي يك هفته گذشته مدير فني پروژه و كارشناس پروژه حتي زحمت حضور در محل را هم به خود نداده‌اند تا مشاهده كنند كه مجريان آنها ـ تعدادي غواص ـ چه قتل عام وسعي در منطقه به راه انداخته‌اند!
از سوي ديگر به نظر مي‌رسد مجريان پروژه آنقدر كه براي تسريع در اجراي كار عجله دارند به فكر مرجان‌ها نيستند، به شكلي كه طي يك هفته گذشته به گفته ناظران، خسارات قابل توجهي به مرجان‌ها خصوصا مرجان‌هاي شاخ‌گوزني در بندر شهيد بهشتي چابهار وارد شده است.

آخرين اولتيماتوم مديركل محيط زيست سيستان و بلوچستان:

اگر مدير فني پروژه و كارشناس پروژه تا يكشنبه نيايند پروژه را متوقف مي‌كنيم

نهايت همكاري با مجريان پروژه صورت گرفته است

هيچ‌كدام از بندهاي توافق‌نامه اجرايي نشده است

تا اطلاع ثانوي مجريان پروژه فقط مي‌توانند نسبت به بسترسازي در محل جديد اقدام كنند

بيش از 100 كلوني مرجان تاكنون منتقل شده است

مهندس تورج همتي، مديركل محيط زيست سيستان و بلوچستان با اشاره به ضرورت نگرش توسعه پايدار بر اجراي پروژه‌هاي عمراني و اجراي بومي آنها در كشور در اين خصوص به ايسنا گفت: بايد هم بندر شهيد بهشتي چابهار توسعه يابد و هم آنكه محيط زيست منطقه حفظ شود.

وي با اشاره به همكاري مسوولان سازمان حفاظت محيط زيست با مجريان پروژه انتقال مرجان‌ها گفت: متاسفانه عليرغم گذشت يك هفته از آغاز طرح نه مدير فني پروژه و نه كارشناس پروژه حتي زحمت حضور در محل را هم به خود نداده‌اند و تنها عده‌اي غواص ناآشنا به كار علمي انتقال مرجان، كار انتقال مرجان‌ها را انجام مي‌دهند!

مديركل محيط زيست سيستان و بلوچستان با اشاره به اينكه اجراي پروژه بر خلاف توافقات قبلي و طرح آزمايشي در حال انجام است گفت: قرار بود ساحل مشرف به منطقه‌اي كه مرجان‌ها به آن محل منتقل مي‌شوند آزادسازي شده و ساخت و سازي انجام نشود تا ميزان كدورت آب كه يكي از عوامل مهم مرگ و مير مرجان‌هاست در آنجا كاهش يابد، اين در حالي است كه اين امر تا كنون محقق نشده است.

وي با اشاره به اينكه هيچ‌كدام از بندهاي توافق‌نامه امضا شده اجرايي نشده است افزود: متاسفانه آقايان هيچگونه تلاشي براي رفع نواقص طي يك هفته گذشته نكرده و يك كلمه از توافقات صورت گرفته با آنها اجرايي نشده است. اين در حاليست كه تا محيط زيست صحبت مي‌كند مي‌گويند محيط زيست مي‌خواهد جلوي پروژه را بگيرد و نمي‌گذارند كار كنيم!

مديركل محيط زيست سيستان و بلوچستان با اشاره به اين كه بايد بهانه‌جويي‌ها كنار گذاشته شود و واقع‌بينانه به اين طرح نگريسته شود به ايسنا گفت: عليرغم همكاري‌هاي صورت گرفته توسط سازمان حفاظت محيط زيست مشكلات فراواني در منطقه ايجاد شده است.

وي با اشاره به اينكه طي يك هفته گذشته چندين نماينده هم از سازمان حفاظت محيط زيست و هم اداره كل محيط زيست استان براي جلوگيري از هرگونه بهانه‌جويي در اولين ساعات روز در محل حاضر مي‌شوند تا آقايان هر وقت خواستند تشريف بياورند افزود: در راستاي همكاري بيشتر با مجريان پروژه اجازه داديم تا حدود ظهر شرعي كه دماي آب بالا نيست كار كنند اين در حاليست كه آقايان دير تشريف مي‌آورند و بعد مي‌خواهند در ساعاتي كه دماي آب بالاست، نسبت به انتقال مرجان‌ها اقدام كنند و زماني كه مي‌گوييم در اين دما نمي‌توان مرجان‌ها را منتقل كرد مي‌گويند شما مي‌خواهيد جلوي پروژه را بگيريد!

مديركل محيط زيست سيستان و بلوچستان با اشاره به اينكه بيش از 100 كلوني مرجان تا كنون منتقل شده‌اند افزود: لازم است كه براي جلوگيري از آسيب‌هاي احتمالي خصوصا به مرجان‌هاي بزرگ شاخ گوزني در اين منطقه تمهيدات لازم انديشيده شود.

وي با تاكيد بر اينكه اگر روند فعلي اصلاح نشود اجازه فعاليت به مجريان پروژه داده نمي‌شود گفت: اين آخرين اولتيماتوم ما به مجريان است كه روند خود را اصلاح كرده و برابر توافقات صورت گرفته عمل كنند.

مديركل محيط زيست سيستان و بلوچستان با اشاره به اينكه بسترساي مناسب براي انتقال مرجان‌ها صورت نمي‌گيرد افزود: متاسفانه در بحث تثبيت مرجان‌ها در بستر نواقص عمده‌اي وجود دارد كه عليرغم تذكرات صورت گرفته تا كنون اقدام موثري براي رفع آنها انجام نشده است.

وي با اشاره به اينكه در طرح آزمايشي، مرجان‌ها در داخل ظروف حاوي آب منتقل مي‌شدند گفت: اين در حاليست كه هم‌اكنون مرجان‌ها را به دليل تسريع در اجراي پروژه بر روي كف فلزي قايق قرار داده و منتقل مي‌كنند كه اين امر موجب وارد شدن استرس به مرجان‌ها شده و احتمال زنده ماندن آنها را كاهش مي‌دهد.
وي خاطرنشان كرد: از روز يكشنبه تا اطلاع ثانوي و تعديل دما و بكارگيري تجهيزات مناسب، مجريان پروژه فقط مي‌توانند نسبت به بسترسازي در محل جديد اقدام كنند.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست:

تنها در صورتي كه مجريان ضوابط را رعايت كنند مي‌توانند نسبت به جابجايي مرجان‌ها اقدام كنند

دكتر سيد محمد باقر نبوي، معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اين كه تنها در صورتي كه مجريان ضوابط را رعايت كنند مي‌توانند نسبت به جابجايي مرجان‌ها اقدام كنند به ايسنا گفت: هرگونه ادامه كار اين پروژه منوط به رعايت ضوابط و حضور ناظران پروژه است اين در حاليست كه ناظر سازمان يك هفته است كه در محل حاضر شده ولي خبري از مدير فني و كارشناس پروژه نيست!

وي با تاكيد بر اينكه ضوابط و استانداردهاي لازم و توافقات قبلي در اين خصوص هم اكنون رعايت نمي‌شود تصريح كرد: تا زماني كه اين توافقات و ضوابط اجرايي نشود سازمان حفاظت محيط زيست اجازه انتقال مرجان‌ها را نمي‌دهد.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست خاطرنشان كرد: گزارش مستندي از اقدامات صورت گرفته توسط مجري پروژه در دست تدوين است كه طي روزهاي آتي به مراجع ذيربط براي برخورد لازم ارسال مي‌شود.

در پايان اين سوال باقي مي‌ماند كه چه كسي پاسخگوي اين همه خسارات به محيط زيست كشور است و تا چه زماني مجريان پروژه‌هاي عمراني در كشور مي‌خواهند بدون رعايت ملاحظات زيست‌محيطي و فقط با فشارهاي استاني كارهاي خود را به پيش ببرند؟ به نظر مي‌رسد اين بار دستگاه قضايي بايد به طور جدي وارد موضوع شود.

گفتني است بالاترين تنوع‌ريستي در مناطق مرجاني وجود دارد از سوي ديگر مرجان‌ها نقش جنگل‌هاي باراني را در دريا داشته و به عنوان ريه كره زمين محسوب مي‌شوند. مرجان‌ها با اين كه كمتر از يك درصد از وسعت كل درياها را دارند بيش از 60 درصد گونه‌هاي مختلف آبزي و ماهي بخشي يا تمام زندگي خود را در مناطق مرجاني مي‌گذرانند.

برآوردهاي اوليه نشان مي‌دهد كه حدود 200 هزار هكتار مرجان در سواحل ايراني خليج‌فارس و درياي عمان وجود دارد.

منبع: ایسنا