خداوند از ابتدا شیطان رابه عنوان شیطان نیافرید بلکه موجودی از موجودات خداوند بود ولی بعد از ازادی خودسواستفاده کرد او سالها همنشین فرشتگان وبر فطرت پاک بود .وقتی در مقابل امر الهی مبنی بر سجده برادم قرار گرفت ونیز ابلیس از ابتدا به این نام خوانده نمی شد بنا بر قولی نام او حارث بود که بعد از رانده شدن از در گاه الهی ابلیس نامیده شد وابلیس را به این خاطر شیطان می گویند که فساد وشرارت در وجود اوست.

با دقت در ماهیت فرشته وجن معلوم می شود که فرشته از نور خلق شده واز موجودات مجرد است اما جن از اتش خلق شده است ونیز فرشته از خطا وگناه معصوم می باشد در صورتی که جن چنین نیست برخی از انها نیک وبرخی هم بدو شرور می باشند .فرشته زن ومرد تولد وتناسل وخوردن واشامیدن ندارد در حالی که جن مردوزن هم خوب هم بد ومسلمان وغیر مسلمان دارد.شیطان اگر چه در اصل با جن وجود مشترک دارندیعنی از اتش خلق شده اند ولی شیطان فقط کارهای شر از اوصادر میشود./محدث قمی/.صحیح تر این است که شیطان قسمی از جن است پس هر جنی که کافر باشد به این اسم نامیده می شود به دلیل اینکه لفظ جن از اجتنان به معنی استتار می اید لذا هر موجودی که چنین باشد از جن است

قران کریم/وهمانا ما انسان را از گل ولای سالخوره تغییر یافته بیافریدیم وطایفه جن را پیشتر از اتش گدازنده خلق نمودیم.این ایه شریفه تصریح دارد بر تقدم خلقت جن وشیطان بر انسان اما این که این مدت چه مقدار است ظاهرا دلیل معتبری در دست نیست جز این که محی الدین عربی می گوید بین خلقت جن وادم شش هزار سال فاصله بوده است.ومسعودی می گوید موقعی که خداوند اراده کرد انسان را خلق کند مدت هفت هزار سال بر جن ونسناس گذشته بود وابلیس لعین هم قسمتی از زمان گذرانده بود .اما اگر ابلیس اولین جن نباشد که نیست واز طرفی طبق فرموده حضرت علی ع ابلیس شش هزار سال خدا را عبادت کرده باشد سابقه خلقت جن وشیطان نسبت به انسان بیش از انچه ابن عربی گفته است خواهد بود وقول مسعودی به واقع نزدیکتر می باشد مگر اینکه ابن عربی نیز می خواسته حد اقل را بیان کند........... ادامه دارد

ایات وروایات در میان شیاطین جنی/شخص ممتازی وجود دارد که در شیطنت وبد کرداری مقام عالی دارد واو ابلیس است به چند دلیل ابلیس از فرشتگان نبود بلکه از جنیان بود 1ابلیس دارای اولاد وذریه است وفرشتگان دارای فرزند نیستندزیرا خداوند می فرماید چرا ابلیس وفرزندانش که دشمنان شمایند را به دوستی می گیریدوفرشتگان فرزند ندارند چون فرزند از نر وماده به وجود می اید وفرشتگان مذکر ومونث ندارند 2فرشتگان معصوم هستند چنانکه در قران کریم امده است فرشتگان هرگز نافرمانی خدا نخواهند کرد در حالی که ابلیس چنین نیست3/فرشتگان از نور افریده شده است وابلیس از اتش4/در یک ایه بر جن بودن ابلیس تصریح شده است/تمام فرشتگان سجده کردند جز ابلیس که از جنس جن بود بدین جهت از طاعت خداوند سر پیچی کرد

فلسفه و راز افرینش جن بنابر انچه در قران کریم امده همان است که در باره انسان وارد شده یعنی عبادت وپرستش خداوند سبحان چنانکه فرموده است وجن وانسان را نیافریدم مگر برای عبادت /مطلب دیگر اینکه عالم خلقت با همه وسعتی که دارد تمامی اجزا ان مانند زنجیر به یکدیگر مربوط می باشند به طوری که ایجاد جزیی از ان مستلزم ایجاد همه ان است واصلاح جزیی از اجزای ان به اصلاح همه ان است چنان که فرمود /وفرمان من در همه عالم یکیست که در سرعت به مانند چشم بر هم زدنیست

با توجه به روایات معصومین انواع واقسامی ترای جن مطرح شده است چنانکه رسواخدا می فرماید /خداوند جن را سه قسم افرید یک قسم مارها وحشراتند وقسم دیگر مانند باد در هوا روانند وقسم دیگر حساب وعقاب دارند وادمیان را سه قسم افرید یک قسم مانند چهار پایانند قسم دیگر بدنهایشان مانند بدن انسان اما جانهایشان مانند جانهای شیاطین است وقسم دیگر روزی که سایه ای جز سایه خدا نیست در سایه او هستند/این روایت به فرض صحت سند به این معنا نیست که هر مار وعقرب و حشره ای از جنیان است زیرا چنانکه معلوم است انها حیواناتی هستند که در گروه خزندگان یا حشرات قرار دارند وبا انچه در باره حقیقت جن گفته شد منافات دارد .لذا ظاهرا مراد این است که گاهی شریر جنیان به صورت مار وعقرب وحشرات تمثل پیدا کرده وجلوه نمایند .شاهد مطلب حدیث رسولخدا است که به علی ع فرموده است /ای علی هر گاه ماری را بر راه دیدی اورا بکش زیرا من با جن شرط کرده واتمام حجت کرده ام که در صورت مارها ظاهر نشود

از انجا که جن وشیطان از خلقت ناری برخوردارند وموجودات لطیفی می باشند در شرایط عادی ودر هر زمان نمی توان انها را دید .اما جن وشیطان ما انسانها را میبینند /فموده خداوند/شیطان وهمجنسانش شما را از جایی می بینند که شما انها را نمی بینید/اخوند ملا صدرا در مفاتیح الغیب می نویسد بدان که جن از اجتنان به معنی پنهانی وپوشیدگی است لذا ما فرشته وجن را نمی بینیم در حالی که شیطان وجن مارا می بینند پس جنیان وشیاطین مارا اشکارا مشاهده کرده وما به انها ایمانی غیر عیانی داریم.جن وشیطان از نظر قران مانند فرشته موجودی نا مرعی است ولی گاهی به صورتی متمثل شده وقابل رویت می شوند علاوه بر داستان سلیمان نبی ع در قران که بعضی از جن وشیطان برای او کار می کردند شواهد دیگری نیز موجود است وحکایاتی در کتاب های روایی وتاریخی نیز وجود دارد که مثلا جن را به یک صورتی دیدند که متمثل شده بوده.به عندان نمونه سعد اسکاف جنیان را به صورت مردانی زاهد دید وامام باقر فرمود انها جن هستند .علامه طباطبایی می فرمودند ردزی اقا سید نور الدین /اقازاده کوچک ایشان/ در تهران که بودم نزد من امد وگفت اقا جان /بحرینی در تهران است می خواهید من فورا اورا نزد شما بیاورم واقای بحرینی یکی از افراد معروف ومشهور در احضار جن واز متبحرین در علم ابجد وحساب مربعات است گفتم اشکال ندارد .سید نور الدین رفت وپس از یکی دو ساعت اقای بحرینی را با خود اورد و در مجلس نشست وسپس چادری اوردند دو طرفش را به دو دست من داد ودو طرف دیگر را به دستهای خود گرفت .واین چادر که به دست ما بود تقریبا به فاصله دو دجب از زمین فاصله داشت .در این حال جنیان را حاضر کرد وصدای غلغله وهمهمه شدیدی در زیر چادر برخاست وچادر به شدت تکان می خورد که نزدیک بود از دست ما خارج شود ومن محکم نگه داشته بودم و از طرفی ادمکهایی به قامت دو وجب در زیر چادر بودند وبسیار از دحام کرده بودند وتکان می خوردند ورفت وامد داشتند من با کمال فراست متوجه بودم که این صحنه چشم بندی وصفحه سازی نباشد دیدم نه صددر صد امر خارجی است.چنانچه ایراد شود که اگر نمی توان انها را دید پس چگونه می گویید عده ای بوده وهستند که جنیان وحتی شیطان را دیده اند ؟پاسخ می دهیمکه اینان پدیدهدهایی بسیار لطیفی هستند که یارایی انبساط وانقباض خویش را دارند در حالت عادی در حال انبساطند ولذا قابل دیدن نیستند ولی اگر منقبض گردند می توان انها را دید ولمس کرد .پس اصل اولی /این است که جن به خاطر لطیف بودنش به هیبت واقعی دیده نشود مگر این که به صورت متمثل شود تا قابل رویت برای ادمی باشدحال چه به صورت موجوداتی کوچک ویا با هیبتی بزرگ.........ادامه دارد بر گرفته از کتاب جن وشیطان از علیرضا رجایی تهرانی