پی سی سیتی - تایپوگرافی ، هنر جذب چشم

تایپوگرافی ، هنر جذب چشم

هنر تایپوگرافی شاخه بسیار جدید و جالبی از مقوله گرافیک است که کاربرد و نگاهی دیگرگونه به طراحی روی جلد کتب و پوسترهای تبلیغاتی دارد. موج تایپوگرافی یا خط نگاری از زمانی آغاز شد که کامپیوتر با هنر پیوندی عمیق برقرار کرد و هنرمندان توانستند برای طراحی فونت های مختلف و اشکال متفاوتی از فرم اشیاء و حروف از برنامه های کامپیوتری کمک بگیرند. به همین دلیل در تعریف تایپوگرافی می توان گفت هر گونه تغییری که در خط معمول زبان پیش آید و نوشتار را از حالت معمول خارج کند و نگاه خاص و عجیبی به فرم فونتها و حروف آن زبان داشته باشد، تایپوگرافی نامیده می شود.

در هنر تایپوگرافی ، طراح می تواند کلمات را به هم دور و نزدیک ، کوچک یا بزرگ کند، حروف یک کلمه را جدا از هم و بزرگ ولی به هم چسبیده و یا درهم فرورفته بنویسد و حتی خط کرسی را از میان بردارد. در این میان رنگ نقش بسیار مهمی دارد ، چرا که تایپوگرافی نوعی گرافیک است و جلب چشم و ذهن از اهداف آن به شمار می آید و از آنجا که چشم انسان معاصر دیگر به رنگهای ساده و خالص عادت ندارد و این گونه طرحها او را جذب نمی کند. بنابراین رنگ ، عنصر بسیار مهمی در تایپوگرافی تلقی می شود.

از طرف دیگر تازه و قوی بودن طرح روی جلد تاثیر بسزایی در فروش کتاب و یا افزایش فروش جنس تبلیغ شده بر روی پوستر دارد در آثار بیشتر هنرمندان تایپوگراف رنگهای ترکیبی مثل ؛ بنفش مات ، بنفش صورتی ، قرمز یا زرد نارنجی ، سیاه و زرد قهوه ای دیده می شود که در کنار آن گاه کارهای سیاه و سفید نیز به چشم می خورد. به طور کلی می توان گفت تایپوگرافی ، هنر گریز از قوانین سفت و سخت سنتی و قدیمی خوشنویسی و طراحی است که البته الفبای هنر از جمله تناسب داشتن و یکی بودن با محتوا وگویابودن را رعایت می کند و در حقیقت برداشت یک گرافیست از زمان یا موضوع مورد تبلیغ است و هدف آن ارتباط سالم با مخاطب است.

یعنی شناسنامه و چکیده کل محتوای کتاب محسوب می شود که در ظاهر و بدون خواندن کتاب می توان آن را درک کرد و دید و موجب می شود ویترین کتابفروشی یا جلوه دیوارهای شهر دلپذیر شود. چنانچه در مقام مقایسه تایپوگرافی فارسی و لاتین برآییم ، هنوز پوسترهای تایپوگراف لاتین حرف اول را می زند، چرا که فوندانسیون و زیباشناسی حروف لاتین ساختار منسجم تری دارد و تاکنون چنین شکل نوشتاری گویا و گرافیکی برای حروف فارسی ابداع نشده است که یکی از دلایل آن به هم چسبیده بودن حروف کلمات فارسی است ؛ البته این موضوع غیر از پیشینه بی مثال خوشنویسی ایرانی ست و شیوه ها و مشخصات خوشنویسی که هویت ملی ایران به حساب می آید؛ مقوله ای کاملا جدا از تایپوگرافی است.

دلیل دیگر راکد ماندن تایپوگرافی فارسی آن است که جز معدود هنرمندانی ، هیچ کار جدی و تحقیق بنیادی روی آن از طرف هنرمندان دیگر صورت نگرفته است.

این در حالی است که در کنار 10 - 20 شکل فونت مختلف فارسی ، تقریبا 20هزار فونت لاتین وجود دارد که 6هزار تای آن تا پیش از پیدایش رایانه موجود بوده است.

همین مساله سبب شده تا هنرمندان ایرانی با الهام از فرم حروف لاتین و ساختار آنها، به طراحی حروف فارسی با فرمهای جدید دست بزنند که تا حدود زیادی در این کار موفق بوده اند و این امری است که شاید پرداختن به آن در آینده ای نه چندان دور باعث رونق هر چه بیشتر این هنر در ایران شود.